Monteskiusz w Polsce. Wczoraj i dziś

Praca dotyczy związków Monteskiusza z Polską począwszy od XVIII wieku aż po czasy współczesne. Autor z jednej strony przedstawia poglądy francuskiego filozofa i prawnika na ustrój Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku, z drugiej zaś – recepcję jego refleksji politycznych w polskiej publicystyce oświeceniowej. Ponadto omawia podejście do myśli Monteskiusza w czasie zaborów Polski i współcześnie. Osobno potraktowane zostały tłumaczenia dzieł Monteskiusza na język polski oraz wynikające z nich kierunki i stan badań prowadzonych w Polsce wokół jego postaci. Publikację kończą autorskie przemyślenia na temat biografii i twórczości autora O duchu praw.

Książka jest adresowana do czytelnika, który nie będzie czuły na subtelności francuszczyzny filozofa, bo… nie zna francuskiego. Stąd brak oryginalnego brzmienia cytatów. Misyjność romanisty w tym wypadku polega na dedykowaniu owocu jego pracy głównie polonistom i historykom, nie licząc amatorów wiedzy wszelkich specjalności. Zainteresowanie palestry i jej naukowego zaplecza Monteskiuszem, o którym często mowa w drugiej części, „dowartościowuje” prawników. Podobnie z przywołaniami wkładu Monteskiusza w (nieistniejącą za jego życia) socjologię, estetykę, historiozofię, antropologię, by wymienić tylko najbardziej oczywiste nowe dziedziny, w których był absolutnym pionierem.
Z recenzji dr hab. Izabelli Zatorskiej, prof. UW

Prof. dr hab. Paweł Matyaszewski – filolog romański, literaturoznawca, historyk idei, profesor zwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. W swojej pracy badawczej interesuje się przede wszystkim historią francuskiej literatury i myśli od końca XVII do początku XIX wieku. Zajmuje go zwłaszcza związek między oświeceniowym tekstem a refleksją polityczną, społeczną i filozoficzną, szczególnie fenomen francuskiego konserwatyzmu. Od kilku lat z pasją bada życie i twórczość Monteskiusza, którego osoba i idee wydają się w Polsce wciąż niedoceniane. Autor licznych publikacji naukowych, m.in. La pensée politique d’Antoine de Rivarol (1995), La philosophie de la société, ou l’idée de l’unité humaine selon Joseph de Maistre (2002), Podróż Monteskiusza. Biografia przestrzenna (2011).