Dziedzictwo powstania styczniowego. Pamięć. Historiografia. Myśl polityczna. Zbiór studiów

Wpisujący się w obchody 150. rocznicy powstania styczniowego zbiór studiów dotyka problematyki pamięci o powstaniu, debaty publicznej i politycznej wokół niego, a także obecności powstania w historiografii. Zawarte w publikacji teksty zostały podzielone na pięć działów:

1. Wokół faktów i mitów. Polityka i pamięć
2. Relacje, opowieści i kontynuacje
3. Dowódcy i bitwy we wspomnieniach i relacjach
4. Historiografia powstania
5. Powstanie w literaturze pięknej oraz przestrzeni audiowizualnej

Poszczególne studia ukazują różne postawy polityczne wobec powstania – zarówno pojedynczych osób, jak i konkretnie zdefiniowanych grup społecznych – a także rozmaite formy kulturowego dziedziczenia tego wydarzenia: od wspomnień uczestników i świadków, refleksji historiograficznej, poprzez twórczość literacką, aż po utwory filmowe i programy telewizyjne.


The Heritage of January Uprising. Remembrance. Historiography, Political Thought. A Collection of Studies

A collection of studies to mark the 150th anniversary of the January Uprising is concerned with the problem of its remembrance, the public and political debate surrounding it, as well as its presence in historiography. The studies show different political attitudes towards the Uprising – adopted by individual persons and social groups, and various forms of its cultural heritage, such as memories of its participants and witnesses, historiographical reflections, literary works, films and TV programmes.

Keywords:the historiography of January Uprising, January Uprising in literature, the reception of January Uprising, January Uprising remembrance, the ceremonies of the January Uprising

Alicja Kulecka (ur. 1956) – absolwentka Instytutu Historycznego UW, profesor UW w Zakładzie Nauk Pomocniczych i Metodologii Historii Instytutu Historycznego, autorka monografii i artykułów z zakresu historii Polski XIX wieku, archiwistyki i nauk pomocniczych historii, redaktor zbioru studiów Dziedzictwo powstania styczniowego. Pamięć. Historiografia. Myśl polityczna (2013).

Emil Noiński, https://orcid.org/
Bertold Merwin jako badacz dziejów powstania styczniowego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.252-264

Anna Kieżuń, https://orcid.org/
Cykle literackie o roku 1863 i ich wpływ na kształtowanie legendy o powstaniu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.265-276

Kulecka Alicja, https://orcid.org/0000-0002-5802-0018
Elity intelektualne PRL wobec powstania styczniowego: Tadeusz Konwicki i Kompleks polski
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.285-299

Adam Buława, https://orcid.org/
Ludwik Żychliński, dowódca oddziału „Dzieci Warszawskich”, naczelnik wojskowy powiatów warszawskiego i rawskiego podczas powstania styczniowego. Postać historyczna w świetle źródeł
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.191-209

Tadeusz P. Rutkowski,
Obchody setnej rocznicy powstania styczniowego: między historią a polityką
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.144-158

Krzysztof Latawiec, https://orcid.org/
Obraz powstania styczniowego w badaniach Michaiła Piotrowicza Czernuszewicza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.229-241

Michał Ceglarek, https://orcid.org/
Pamięć o powstaniu styczniowym w życiu i działalności ks. Józefa Jarzębowskiego MIC (1897–1964)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.137-143

Hinc Alina,
Pamięć powstania styczniowego w Poznańskiem w latach 1864–1914
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.89-100

Andrzej Szwarc,
Polityczne konteksty sporów o pamięć powstania styczniowego. Wokół konfliktów dawnych białych i zwolenników Aleksandra Wielopolskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.76-88

Anna Skowronek-Józefiak, https://orcid.org/
Sławomir Józefiak, https://orcid.org/
Pomniki pamięci o powstaniu styczniowym na ziemi konińskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.101-110

Kulecka Alicja, https://orcid.org/0000-0002-5802-0018
Powstanie styczniowe w dziejach Polski i Europy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.14-48

Maciej Wojtyński, https://orcid.org/
Powstanie styczniowe w filmach i programach TVP wyemitowanych do czerwca 2012 roku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.304-313

Daria Domarańczyk, https://orcid.org/
Powstanie styczniowe w Piotrkowie Trybunalskim i okolicach w świetle wspomnień uczestników – Walentego Koleczki oraz Augusta Osuchowskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.170-176

Anna Ostrowska, https://orcid.org/
Powstanie styczniowe w relacjach sióstr zakonu św. Feliksa z Kantalicjo
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.159-169

Karolina Mazur, https://orcid.org/
Rola „matrony” w powstaniu styczniowym oczyma Józefa Ignacego Kraszewskiego (Dziecię Starego Miasta i Żyd)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.277-284

Jolanta Załęczny,
Strażnicy pamięci – weterani powstania styczniowego w II Rzeczypospolitej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.125-136

Wiland Piotr,
Studenci medycyny i lekarze w powstaniu styczniowym
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.49-57

Piotr Drab, https://orcid.org/
Szwadron Juliusza Machulskiego jako przykład funkcjonowania pamięci o powstaniu styczniowym we współczesnej przestrzeni audiowizualnej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.300-303

Ewelina Maria Kostrzewska, https://orcid.org/
W kręgu miłości i walki. Powstanie styczniowe w pamięci kobiet i mężczyzn (1864–1914)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.111-124

Henryk Bałabuch, https://orcid.org/
Wolność słowa a cenzura. Trumf czy klęska powstania styczniowego?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.58-75

Jacek Feduszka, https://orcid.org/
Zwycięskie bitwy pod Kobylanką 1 i 6 maja 1863 roku na podstawie relacji uczestników i świadków
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.210-228

Sergiusz Leończyk, https://orcid.org/
Życie po 1863 roku. Syberyjskie losy Narcyza Wojciechowskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527961.pp.177-190