Między nieuchronnością a możliwością - wychowanie w warunkach zmiany

Książka jest efektem badań i refleksji pedagogów z Katedry animacji kultury i pracy socjalno-wychowawczej Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zbiór studiów poświęcony jest refleksji nad społecznymi konsekwencjami życia w warunkach ciągłej zmiany.

Autorzy próbują odpowiedzieć na pytanie, czy przewrót polityczno-społeczny w Polsce i otwarcie na dynamikę globalizacji spowodowały istotne zmiany w postawach młodych ludzi i czy istnieje potrzeba zredefiniowania zadań wychowania. Zmienność i chwilowość przestają szokować, stają się codziennością. Trauma zmiany jednak w określony sposób działa, młodzi żyją teraźniejszością, są zanurzeni w swojej własnej codzienności, wyizolowani z szerszych kontekstów nie szukają sposobów kreowania rzeczywistości, bardziej ceniąc wygodę odbiorcy niż wysiłek twórcy kultury. Uczestnictwo w kulturze analizowane jest zarówno w wymiarze partycypacji, jak i wykluczenia społecznego. W książce podjęta jest także próba rzeczowej diagnozy i oceny zmian spowodowanych dominacją mediów elektronicznych w kulturze globalnej, komunikacji, a przede wszystkim ich socjalizacyjnej, w tym edukacyjnej funkcji.

Analizowane są również efekty zmian w szkolnictwie i systemie opieki zarówno statystyczne, jak i jakościowe. Czy statystyczne wskaźniki sukcesu edukacyjnego mają przełożenie na rzeczywiste zmiany w stratyfikacji społecznej? Odnotowano również poważne problemy w wypełnianiu kluczowej funkcji, jaką jest wychowanie młodego pokolenia i przygotowywanie do funkcjonowania w rzeczywistości społecznej, także w roli obywatela.

Wszystkie wspomniane problemy omawiane są rzeczowo, bez nieuzasadnionej i niezgruntowanej empirycznie oceny, elementom diagnozy towarzyszy refleksja i raczej wskazywanie kontrowersji i stawianie pytań niż dawanie prostych odpowiedzi.

Dr hab., prof. UW Anna Wiłkomirska – dziekan Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują socjologię i politykę edukacji, w tym: funkcjonowanie systemów edukacyjnych, kształcenie nauczycieli, socjalizację młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem socjalizacji obywatelskiej i politycznej.
Stypendystka George Washington University jako visiting scholar, ekspert Instytutu Spraw Publicznych ds. edukacji, członkini Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych, biegła sądowa ds. edukacji, członek polskiego zespołu realizującego badanie ICCS – International Civic and Citizenship Study 1999 i 2009 roku. Promotor prac doktorskich z zakresu polityki edukacji, pracy szkół, socjalizacji młodzieży. Uczestniczy w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli. Kierownik grantu NCN "Ocena efektywności systemu awansu zawodowego nauczycieli w Polsce, jakość pracy szkoły".
Autorka i redaktorka naukowa licznych artykułów i książek m.in. Nauki społeczne wobec zmiany – alternatywa scalania (współaut. K. Marzec-Holka, A. Radziewicz-Winnicki, 2018), Jaki patriotyzm (współaut. A. Fijałkowski, 2016), Wiedzieć i rozumieć, aby być obywatelem (2013), Ocena systemu awansu zawodowego nauczycieli w Polsce (współaut. A. Zielińska, 2013), Ocena kształcenia nauczycieli w Polsce (2005).