Koncepcja "sztuki prymitywnej". Odkrywanie, oswajanie i udomowienie Innego w świecie Zachodu

W prezentowanej książce autorka analizuje historię pojęcia i koncepcji "sztuki prymitywnej" na tle zmieniających się w ciągu ponad pięciu wieków okoliczności politycznych, społecznych i kulturowych. Punktem wyjścia są procesy kolonizacji i ich konsekwencje dla sposobów postrzegania przez Europę Nowego Świata, jego mieszkańców, kultury i sztuki. W końcu, jak pisal Hans Belting, historia kolonizacji była też "wojną obrazów".

Na gruncie teorii kolekcjonerstwa, przeplatanej zagadnieniami z teorii sztuki, muzealnictwa, estetyki, antropologii, politologii i historii, Hanna Schreiber rozpatruje sposoby zbierania i metody wystawiania artefaktów pozaeuropejskich, od pierwszych prywatnych gabinetów osobliwości w XVI wieku do wybranych współczesnych kolekcji i wystaw muzealnych. Dzięki analizie najważniejszych pism teoretycznych i wydarzeń artystycznych wskazuje punkty zwrotne dla kształtowania się wizerunku "sztuki prymitywnej" w zdominowanym przez europocentryczną perspektywę zachodnim uniwersum sztuki i muzeów.

Hanna Schreiber – doktor nauk humanistycznych (2012), absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UW (2005) oraz, w ramach Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UW, Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych (2006) i Wydziału Historycznego (2010). Wykłada w Instytucie Stosunków Międzynarodowych UW. Laureatka stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2012-2015). Kierownik studiów podyplomowych "Komunikacja Międzykulturowa w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego", prowadzonych wspólnie przez Uniwersytet Warszawski i Akademię Obrony Narodowej. Członek Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych. Współpracuje z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polskim Komitetem ds. UNESCO oraz Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Do jej zainteresowań badawczych należą: zagadnienie interdyscyplinarności we współczesnej humanistyce, kulturowe aspekty stosunków międzynarodowych (zwłaszcza wpływem czynnika kulturowego na bezpieczeństwo międzynarodowe, prawo międzynarodowe i politykę kulturalną państw), prawnomiędzynarodowa ochrona dziedzictwa kulturowego materialnego i niematerialnego, ochrona dóbr kultury w konfliktach zbrojnych, antropologia kultury, historia sztuki, kulturowe uwarunkowania operacji wojskowych. Interesuje się ścieżkami biegnącymi między dyscyplinami, którymi się zajmuje, i przez nie, za kompas naukowy mając zawsze kwestie kulturowe. Wierzy w interdyscyplinarność.
Opublikowała m.in. monografie: Koncepcja "sztuki prymitywnej". Odkrywanie, oswajanie i udomowienie Innego w świecie Zachodu, Warszawa 2012 oraz Świadomość międzykulturowa. Od militaryzacji antropologii do antropologizacji wojska, Warszawa 2013.

Książka Hanny Schreiber stanowi ważne opracowanie […] obszaru problemowego, lokującego się pomiędzy historią sztuki, muzealnictwem a socjologiczną etno-antropologią. Jest pierwszym takim ujęciem problemu w literaturze polskiej. Jako taka ma bezcenną wartość poznawczą i dydaktyczną dla studentów historii sztuki, kulturoznawstwa, historii ogólnej i historii kultury, socjologii kultury. […] Zawierając liczne sumaryczne, zsyntetyzowane informacje o poglądach najważniejszych badaczy obcych, daje świetny przegląd literatury fachowej.
Z recenzji prof. Antoniego Ziemby

[…] książka Hanny Schreiber będzie bardzo ciekawym uzupełnieniem z jednej strony dyskusji o kształcie współczesnej kultury, a z drugiej wskazaniem na obszary problematyki rzadko poruszanej, a znajdującej się na pograniczu wielu dyscyplin.
Z recenzji prof. Ewy Nowickiej

Recenzja autorstwa Marty Leśniakowskiej opublikowana w piśmie "Nowe książki", nr 9/2012 Inny w świecie Zachodu »

Recenzja autorstwa Ewy Klekot opublikowana w piśmie "Lud", t. 96, 2012 Koncepcja "sztuki prymitywnej" »