Między historią a pamięcią. Antologia – PDF

Antologia tekstów Aleidy Assmann stanowi reakcję na coraz większe zainteresowanie badaniami pamięci w naszym kraju. Assmann to jedna z najwybitniejszych współczesnych przedstawicielek memory studies, która ponadto interesuje się dynamiką pamięci Europy Środkowo-Wschodniej, co czyni jej prace szczególnie atrakcyjnymi dla polskich odbiorców. Warto podkreślić, że wyboru tekstów do polskiej antologii dokonała osobiście ich autorka.

Porządek książki wyznacza przejście od teoretycznej refleksji, bazującej na podejściu literaturoznawczym i kulturoznawczym, do studiów przypadków, omawiających przemiany pamięci po II wojnie światowej. Teksty zebrane w części I prezentują różne koncepcje i typologie pamięci, możliwe do bezpośredniego zastosowania w odniesieniu do zjawisk kultury polskiej, u źródeł artykułów z części II natomiast stoją różne zdarzenia niemieckiej i europejskiej polityki pamięci.

Between history and memory: An anthology

An anthology of texts by Aleida Assmann that corresponds to a growing interest in memory studies in Poland. Assmann is one of the most distinguished contemporary representatives of memory studies, who is in addition interested in the issues of memory in Central Eastern Europe. The author combines theoretical reflection, based on an approach originating in literary and cultural studies, with case studies illustrating the transformations of memory after the Second World War. The texts collected in the first part of the book present various concepts and typologies of memory that can be directly applied in analysing phenomena of Polish culture, in the second – various aspects of German and European memory politics.

Keywords:memory, historical memory, memory studies

Aleida Assman jest autorką świetną – ma jasną świadomość teoretyczną, niebywałą kulturę literacką, wykształcenie filozoficzne i filologiczne, historyczne wyczucie i doświadczenie, a także nerw polityczny. Ta ostatnia właściwość pozwala jej wpisywać swoje poglądy teoretyczne, historyczne i kulturalne w toczące się dyskusje o pamięci i tożsamości, zarówno niemieckiej, jak i europejskiej. Umiejętnie przy tym zachowuje swoistość swojej pozycji – wpisując się w takie dyskusje, nigdy nie zniża się do poziomu publicystyki, zawsze natomiast publicystykę interpretuje w przyjętych przez siebie kategoriach. Powiedziałbym, że jest kimś, kogo nam we współczesnej kulturze polskiej brakuje, bo jesteśmy rozdarci między wysoką refleksją a publicystyką nierzadko brukową. [...]. Aleida Assman nie zastąpi nam naszych własnych autorów, może być jednak dla nich inspiracją.
Z recenzji Andrzeja Mencwela

Aleida Assmann – profesor literatury angielskiej i teorii literatury na Uniwersytecie w Konstancji w Niemczech, gdzie kieruje katedrą anglistyki. Jako visiting professor wykładała na uniwersytetach w Princeton, Yale, Houston, Chicago i Wiedniu. Jej pierwsze prace naukowe koncentrowały się wokół literaturoznawstwa i filologii angielskiej. Od końca lat 70. XX wieku zajęła się badaniami kulturoznawczymi i studiami nad pamięcią, kładąc podwaliny pod interdyscyplinarne ujęcie pamięci. Autorka m.in. prac: Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej (1999) oraz Długi cień przeszłości. Kultura pamięci i polityka historyczna (2006).