Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego. Tom VI

Tom VI serii ukazuje nie tylko swoistość kultury religijnej I Rzeczypospolitej, charakter i specyfikę pobożności „sarmackiej”, lecz także odsłania zasadnicze drogi rozwoju tej kultury w powiązaniu z myślą równolegle rozwijaną przez myślicieli i pisarzy katolickich w zachodniej Europie. Badaniom poddano kwestie otwarcia się polskiej kultury potrydenckiej na dynamikę rozwoju myśli religijnej w innych krajach europejskich, zdolności do prowadzenia z obcą kulturą dialogu oraz możności adaptacji, asymilacji i przekształcania obcych teorii czy idei na potrzeby kultury rdzennie polskiej.

Autorzy poszczególnych rozpraw starają się odpowiedzieć na pytania z jednej strony o zakres oraz stopień zaangażowania Polaków w procesie odnowy katolicyzmu w Europie, o ich udział na dyskusyjnych forach europejskich, o znajomość pism Sarmatów i siłę oddziaływania tychże pism w krajach, w których szczególnie wyraźnie kształtował się model potrydenckiej odnowy Kościoła i katolickiej kultury religijnej, z drugiej strony – o drogi przedostawania się do Rzeczypospolitej świeżych idei kontrreformacyjnych, chłonność, zapotrzebowanie i metody wprowadzania postanowień soborowych do praktyki życia religijnego i do piśmiennictwa czasów potrydenckich.

12-tomowa seria monografii Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości przedstawia dziedzictwo kulturowe XV–XVIII wieku jako integralną, lecz oryginalną część kultury europejskiej. Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych oraz ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych. Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne. W intensywnym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na nowe idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy.

Zobacz inne publikacje z serii: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości »

Radosław Grześkowiak,
„Po różnych królestwach i prowincyjach Dusza nabożna szukała kochanka swego”. Stratyfikacja staropolskiej recepcji jezuickich druków emblematycznych na przykładzie Pia desideria Hermana Hugona
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.249-299

Mirosława Hanusiewicz-Lavallee,
Dawne i nowe. Tożsamość wyznaniowa katolików świeckich w potrydenckiej Rzeczypospolitej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.103-144

Jakub Niedźwiedź,
Inkulturacja szkolnictwa jezuickiego w Polsce i na Litwie w XVI–XVIII wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.222-248

Elwira Buszewicz,
Koncepcja jedności Kościoła i idea Polski katolickiej w twórczości pisarzy potrydenckich
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.388-434

Alina Nowicka-Jeżowa,
Pokolenia trydenckie między tradycją a wyzwaniami przyszłości
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.21-102

Katarzyna Meller,
Potrydenckie konwersje protestantów na katolicyzm. Świadectwa piśmiennicze
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.300-350

Piotr Urbański,
Roberto Bellarmino (1542–1621) i wpływ jego myśli na rozwój kulturowych oraz religijnych idei w Rzeczypospolitej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.181-221

Paulina Buchwald-Pelcowa,
Rola cenzury potrydenckiej w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.497-548

Marek Prejs,
Teatralizacja i oralizacja kultu religijnego w okresie potrydenckim jako wyraz „akomodacyjnej” polityki Kościoła
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.145-180

Wiesław Pawlak,
Teoria kaznodziejstwa w Polsce wobec reformy trydenckiej (do połowy XVII wieku). Rekonesans .
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.435-496

Justyna Dąbkowska-Kujko,
Wprowadzenie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.7-20

Mirosław Lenart,
Wzorce osobowe doby potrydenckiej w perspektywie idei walki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323524076.pp.351-387