Doświadczenia tekstu. Tom 2

Zbiór tekstów poświęconych zagadnieniom istotnym dla konstruowania mapy modernizmów Europy Środkowo-Wschodniej lat 1867–1918, omawiających przekształcenia tożsamościowe, kształtowanie się prądów ideowych w regionie oraz poszukiwania koncepcji narodowości i europejskiej wspólnoty, odnowę duchowości, redefinicje cielesności w przestrzeni kultury czy oddziaływanie freudyzmu. Znakomite teksty analityczne badaczy tego okresu, wzbogacone o cenne indeksy, stanowią bogate źródło wiedzy dla literaturoznawców, kulturoznawców, socjologów, etnologów, a także krytyków literackich i filmowych, zainteresowanych słabo dotąd opisaną tematyką modernizmu tego regionu.

Trzytomowa publikacja jest efektem projektu naukowego realizowanego w ramach Narodowego Programu na rzecz Rozwoju Humanistyki. Autorzy proponują rozpoznanie literatury Europy Środkowo-Wschodniej lat 1867–1918 jako pewnej całości, posługując się kategorią ważną dla badań kulturowych, które przypisują dziś szczególne znaczenie fenomenowi miejsca.

Poddając refleksji literaturę modernizmu Europy Środkowo-Wschodniej, autorzy chcą pokazać, jak pisarze i krytycy reagowali na wyzwania swego czasu i jak kształtowała się dynamika ich poszukiwań. Wiąże się z tym wybór ram czasowych 1867-1918. Obie daty łączą się z wydarzeniami politycznymi najważniejszymi dla nowoczesnej Europy Środkowo-Wschodniej. To czas narodzin nacjonalizmów, ale i czas powstawania utopii przekraczających granice partykularyzmów narodowych.

Zaproponowana w publikacji perspektywa (i służące jej narzędzia) nie mają charakteru teoretycznego – autorów mniej interesuje definiowanie modernizmu jako konstruktu teoretycznego niż obcowanie z żywą materią lokalnych odpowiedzi na doświadczenia i artystyczne impulsy nowoczesności. Ich głównym pragnieniem było doprowadzenie do spotkania lokalnych opowieści z głównym nurtem modernistycznej narracji:o zmianie i zerwaniu, o spotkaniu z chaosem życia, o poszukiwaniu podmiotowości, o walce z dyktatem opresyjnych form kultury i języka, o konstruowaniu tożsamości w wymiarze indywidualnym i zbiorowym.

Teksty doświadczenia. Tom 1

Wspólnota pytań. Antologia. Tom 3



Zobacz wszystkie książki z serii: Problemy literatury i kultury modernizmu w Europie Środkowo-Wschodniej (1867-1918) »

Zbiór studiów jest realizacją […] założeń projektu "Problemy literatury i kultury modernizmu w Europie Środkowo-Wschodniej (1867–1918)" oraz ich ukonkretnieniem, przeprowadzonym pod kątem modernizmu obserwowanego z perspektywy antropologii doświadczania stanów i przeżyć. Terenem doświadczania jest dawna monarchia austro-węgierska: ustrojowo, politycznie, gospodarczo, administracyjnie, kulturalnie, religijnie i językowo osobliwy eksperyment nadający ogólne ramy jednolitego systemu przy (deklarowanych przynajmniej) daleko idących zasadach autonomii regionów i zbiorowości ludzkich.
Z recenzji T. Budrewicza

Projekt badawczy został sformułowany szeroko i efektownie i przyniósł bardzo obfity plon. […] przyczynił się do wzbogacenia naszych warsztatów badawczych o perspektywę komparatystyczną, realizowaną w sposób poważny, dogłębny, twórczy.
Z recenzji G. Borkowskiej

Urszula Kowalczuk, https://orcid.org/0000-0002-0867-3184
„Środek Europy”. Geograficzna rama historycznoliterackiej opowieści Bronisława Chlebowskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.143-186

Sebastian Kochaniec, https://orcid.org/
Blaski i cienie estetycznych aspektów doświadczania nowoczesności w pismach Stanisława Jacka Machniewicza. Zarys zagadnienia
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.33-48

Katarzyna Sadkowska,
Groteskowość jako cecha wczesnej nowoczesności i środek artystyczny w prozie lwowskiego modernizmu (do 1914 r.) .
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.15-32

Ewa Paczoska,
Język halucynacji w prozie modernistów Europy Środkowo-Wschodniej (rekonesans
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.103-122

Joanna Tabor, https://orcid.org/
Jurgis Savickis, czyli litewski wysoki modernizm
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.49-66

Britta Benert, https://orcid.org/
Kilka refleksji na temat Im Zwischenland (1902) Lou Andreas-Salomé
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.221-240

Małgorzata Vrazić, https://orcid.org/
Literackie i dziennikarskie dossier Mariji Jurić Zagorkiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.207-220

Mieczysław Dąbrowski,
Literatura Wiednia anno 1900
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.67-82

Izabela Poniatowska,
Modernistyczne przemiany romansu w Europie Środkowej 1867–1918. Przykład polski
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.123-142

Patrycjusz Pająk, https://orcid.org/
O literackiej kanonizacji wampira Savy Savanovicia na tle literatury wampirycznej XIX wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.187-206

Mateusz Chmurski, https://orcid.org/
Słowo wstępne
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.7-14

Mateusz Chmurski, https://orcid.org/
Zapis (dla) siebie. Dzienniki a literatura na przykładzie twórczości G. Csátha, L. Klímy i K. Irzykowskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323526988.pp.83-102