Historia starożytnych Greków. Tom 3. Okres hellenistyczny - PDF

Trzeci, kolejny tom Historii starożytnych Greków, otwiera opowieść o wyprawie Aleksandra Wielkiego, daleko na wschód rozszerzającej świat, w którym Grecy znaleźli miejsce dla siebie, swoich miast i swojej kultury; narrację zamyka powstanie na jego obszarach nowego, rzymskiego już ładu, kiedy to o losach ludów decydowali nie hellenistyczni władcy, lecz politycy i cesarze przebywający w Rzymie nad Tybrem.

Dwa wielkie tematy powracają w tym tomie nieustannie: relacje między Grekami a ludami Wschodu oraz ich cywilizacjami, a także kolejne starcia z agresywną, ekspansywną i brutalną republiką rzymską. O ile jednak w pierwszym wypadku Grecy odnieśli widoczne zwycięstwo, ponieważ z cywilizacji faraońskiego Egiptu, z cywilizacji Babilonii, Syrii czy Anatolii pozostało niewiele, to konfrontacja z Rzymem tylko pozornie zakończyła się klęską Hellady, w istocie zaś wyszła ona z tego starcia zwycięsko: oto monarchie hellenistyczne wprawdzie nie potrafiły się obronić, ale Rzym wchłonął tę cywilizację i kontynuował jej dorobek aż po kres antycznego świata.

Tekst o Aleksandrze ukazuje się po raz pierwszy, część poświęcona hellenizmowi została gruntownie przepracowana w stosunku do poprzedniej edycji tomu (1992 r.). Minionych 20 lat zmieniło wiele w poglądach uczonych na epokę: przyczyniły się do tego nowo udostępnione źródła (nie tylko archeologiczne, także wiele papirusów i inskrypcji), nowe metody badań i opracowywania ich wyników. Konieczność powtórnego przemyślenia całości dzieła, a także ujęcia wielu kwestii w nowy sposób sprawiła nam, mimo pewnych trudności, również bardzo wiele satysfakcji. Pragnęliśmy podzielić się nią z Czytelnikami, pokazując, jak i dlaczego obraz hellenizmu ulega przekształceniom, staje się coraz bogatszy, pełniejszy, bardziej przekonująco i sugestywnie przemawia do współczesnego odbiorcy.

Prof. dr hab. Ewa Maria Wipszycka-Bravo (urodzona w 1933 roku w Warszawie) – historyk starożytności, papirolog, profesor nauk humanistycznych, emerytowany nauczyciel akademicki Uniwersytetu Warszawskiego.

Tytuł magistra uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim w 1955 roku, tam też otrzymała w 1962 roku stopień naukowy doktora, a w 1972 roku stopień doktora habilitowanego. W 1990 roku nadano jej tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. W latach 1972–1990 oddelegowana do Filii UW w Białymstoku, gdzie była w latach 1975–1977 kierownikiem studium zaocznego na Wydziale Humanistycznym. Ponadto w 1978 roku była prodziekanem Wydziału Humanistycznego Filii UW w Białymstoku, a dziekanem w latach 1979–1981. W latach 1972–1974 była kierownikiem Studium Zaocznego Historii w Instytucie Historycznym UW, a w okresie 1989-1990 wicedyrektorem Instytutu Historycznego UW. W latach 1993–1996 była zastępcą kierownika Międzywydziałowych Studiów Indywidualnych. Obecnie pracuje w Zakładzie Papirologii Instytutu Archeologii UW.

Specjalizuje się w historii Egiptu czasów greckich i późnoantycznego chrześcijaństwa. Autorka i współautorka licznych publikacji naukowych, podręczników akademickich i szkolnych oraz artykułów i książek popularyzatorskich. Uczestniczyła w wielu projektach naukowych i wykopaliskach archeologicznych, m.in. w Aleksandrii, Naklun i Ptolemais.

Współzałożycielka miesięcznika „Mówią Wieki” i członek redakcji od 1957 roku. Od 2002 roku Prezes Zarządu Fundacji im. Rafała Taubenschlaga. Członek Collegium Invisibile.

Prof. dr hab. Benedetto Bravo (urodzony w 1931 roku) – filolog klasyczny i historyk starożytności, profesor nauk humanistycznych, profesor emeritus na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończył studia na Uniwersytecie w Pizie i w Scuola Normale Superiore di Pisa w 1953 roku. Lektor języka włoskiego w Paryżu w okresie 1956–1960. Doktorat i habilitację uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim w 1966 i 1979 roku, profesurę tytularną w 1994 roku. Zatrudniony w Instytucie Historycznym UW kolejno jako asystent od 1962 roku, starszy asystent, adiunkt, docent, profesor nadzwyczajny od 1991 roku, profesor zwyczajny od 1999 roku. Specjalizuje się w historii starożytnej Grecji okresu archaicznego i klasycznego.