Wiktoria znaczy zwycięstwo. Kulturowe oblicza brytyjskiej królowej

Publikacja prezentuje kulturowe oblicza brytyjskiej królowej Wiktorii, jednej z najdłużej panujących w dziejach Anglii władczyń, ikony idei brytyjskiego imperializmu i kolonializmu, a także historię społeczną epoki, pokazującą jej rozkwit i zmierzch oraz bohaterów masowej wyobraźni, jakie ona "wyprodukowała" i na trwałe wpisała w dzieje świata. Nie jest to praca historyczna w ścisłym tego słowa znaczeniu, ale bardziej "historia antropologiczna" skupiona na wybranych zagadnieniach. Praca prezentuje najbliższą autorce perspektywę badawczą, jaką jest tradycja brytyjskich (a także amerykańskich) studiów kulturowych (cultural studies: Raymond Williams, Stuart Hall, Paul Willis czy Lawrence Grossberg).

Jest to lektura wciągająca, a niekiedy wręcz pasjonująca, decydują o tym przede wszystkim trzy podstawowe względy. Po pierwsze, kompetencja, wiedza i pasja, z jaką autorka podeszła do tematu. Po drugie znakomity pomysł na całość, proponujący czytelnikowi kulturoznawczy fresk nie tylko o samej królowej Wiktorii i jej epoce, ale także opowieść o recepcji, micie i ponadczasowości jej fenomenu. Po trzecie wreszcie, książka jest po prostu świetnie napisana i umiejętnie skonstruowana. Co istotne, charakterystyczne dla pracy jest interdyscyplinarne rozumienie kultury; chodzi zarówno o jej sens antropologiczny (kultura jako pewna utrwalona zbiorowa forma życia), jak i rozległe formy produkcji kulturowej - od tzw. sztuki wysokiej do popkultury.

Wiktoria na kartach książki Doroty Babilas, to postać żywa i dynamiczna, przykład promieniowania centrum królewskiego na zewnętrzny świat, a ona sama to "środek środka".

Książka bogata w przykłady, odwołania do dzieł literackich, filmów, malarstwa i architektury. Autorka umiejętnie łączy anegdotę, opis i interpretację, dając przy okazji szeroką panoramę popkultury światowej, od zawsze niejako włączającej życie i mit królowej Wiktorii do własnej tradycji. W książce są też liczne odwołania do produkcji kulturalnej reinterpretującej imperialne czasy brytyjskiej królowej z perspektywy dawnych kolonii - w Indiach, Chinach czy Republice Południowej Afryki.

Publikacja ta ma szanse stać się podstawową lekturą na wielu kierunkach humanistycznych i społecznych, poczynając od anglistyki i kulturoznawstwa, a kończąc na politologii, medioznawstwie i samej historii. Interdyscyplinarność ujęcia, świetny styl, swoboda narracji łączącej ironię z zaangażowaniem oraz dyscyplina i kompetencja teoretyczno-metodologiczna autorki, każą traktować tę książkę jako wzorcową dla prac o podobnym profilu.

Autorskie czwartki w BUW" Prezentacja książki »

******

Victoria Victorious: Cultural Representations of the Queen

The book presents the continuing cultural significance of Queen Victoria (reign 1837-1901). Reinterpretations of the Queen’s biography serve as a starting point for the modern re-evaluation of the institution of monarchy, British imperialism and Victorian morality. Victoria becomes a fictionalised character, used by her admirers and critics alike to illustrate the virtues and vices of the 19th century.

Keywords: Queen Victoria, British culture of the 19th century, imperialism, Victorian morality, historical fiction.

Dorota Babilas – absolwentka filologii angielskiej (UW) i historii sztuki (UAM w Poznaniu).

Autorka pracy doktorskiej o Upiorze Opery Gastona Leroux, habilitacji na temat kulturowych wizerunków królowej Wiktorii (Wiktoria znaczy zwycięstwo, WUW 2012) oraz licznych artykułów z dziedziny studiów wiktoriańskich i gotyckich, a także z zakresu filmoznawstwa.

Zainteresowania naukowe: kultura wiktoriańska, jej recepcja we współczesnej kulturze popularnej, powieść gotycka, opera i teatr muzyczny.

Pracuje w Zakładzie Kultury Krajów Anglosaskich w Instytucie Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Monumentalna praca Doroty Babilas [...] to lektura wciągająca, a niekiedy wręcz pasjonująca. [...] Autorka miała pomysł na całość, proponując czytelnikowi kulturoznawczy fresk nie tylko o samej królowej Wiktorii i jej epoce, ale opowieść o recepcji, micie i ponadczasowości jej fenomenu. Książka [...] jest bogata w przykłady, odwołania do dzieł literackich, filmów, malarstwa i architektury. Dorota Babilas umiejętnie łączy anegdotę, opis i interpretację, dając przy okazji szeroką panoramę popkultury światowej, od zawsze niejako włączającej życie i mit królowej Wiktorii do własnej tradycji. [Można mieć nadzieję, że] będzie to podstawowa lektura na wielu kierunkach humanistycznych i społecznych, poczynając od anglistyki i kulturoznawstwa, a kończąc na politologii, medioznawstwie i samej historii. Interdyscyplinarność ujęcia, świetny styl, swoboda narracji łączącej ironię z zaangażowaniem oraz dyscyplina i kompetencja teoretyczno-metodologiczna autorki, każą traktować tę książkę jako wzorcową dla prac o podobnym profilu, których tak niewiele jednak, jak dotąd, ukazuje się w Polsce.
Prof. dr hab. Wojciech Józef Burszta

Recenzja książki na portalu HISTMAG.org »