Konserwatyści polscy 1918-1939. Wybór pism

Polityczna i intelektualna sytuacja konserwatystów polskich i europejskich uległa po I wojnie światowej zasadniczej zmianie. Politycznie przestali oni istnieć. Silne już na przełomie XIX i XX wieku wrogie konserwatyzmowi tendencje – z jednej strony nacjonalizm, z drugiej socjalizm – uległy wzmocnieniu. Konserwatyzmowi programowo przeciwstawiały się nie tylko obie te ideologie – także sama zasada działania nowoczesnych i masowych partii politycznych była dla nich niemożliwa do przyjęcia i zastosowania.

Po II wojnie światowej demokracja nie zapomniała jednak całkiem o dorobku konserwatywnej myśli politycznej. Zarówno na Zachodzie, jak i w Polsce polityka i myśl polityczna wciąż sięgają do tej tradycji, choć wydaje się, że współcześni konserwatyści są tylko filozofami, nie zaś politykami. Konserwatywna refleksja stanowi znakomite narzędzie krytyki niedomagań demokracji, a kto wie, czy nie mogłaby stać się także zaczątkiem tej odnowy.

Wpływ polskiej myśli społecznej oraz humanistyki XIX i pierwszej połowy XX wieku na kształtowanie się nowoczesnego społeczeństwa polskiego, rozwój tożsamości narodowej oraz refleksje nad państwem i narodem, wydaje się trudny do przecenienia. Głównym celem serii jest nakreślenie genealogii idei, które kształtowały polską historię w XIX i XX wieku. Autorzy starają się przybliżyć 3 główne nurty myśli polityczno-społecznej lat 1815-1939: polskiego pozytywizmu politycznego, krakowskiego konserwatyzmu i postępowego nurtu lewicowego. Jednocześnie wskazują związki między spuścizną intelektualną tego okresu i współczesną kulturą polską.

Każdy tom otwiera esej wprowadzający, który zawiera biografię autora i umieszcza jego twórczość na tle rozwoju myśli humanistycznej epoki. Teksty stanowiące zasadniczą część każdego tomu zostały opatrzone przypisami i komentarzami redaktorów naukowych. Całość zamyka bibliografia prac i opracowań krytycznych na temat twórczości autora.

*********

Polish Conservatives 1918-1939. Selected writings

Presentation of the selected texts of Polish conservative thought. After World War I, both in Poland and Europe, conservatism was opposed by nationalism and socialism, which had been increasing since the end of the 19th century. However, after World War II politics still refer to the conservative tradition.

Keywords: conservatism, early twentieth century, Polish society, superpowers, right wing, imperialism.

Zobacz inne publikacje z serii: Genealogia współczesności. Historia idei w Polsce 1815–1939 »

Adolf Bocheński, https://orcid.org/
Aktualność idei jagiellońskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.134-142

Jan Bobrzyński, https://orcid.org/
Aktywizacja społeczeństwa polskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.53-62

Stanisław Estreicher, https://orcid.org/
Konserwatyzm
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.63-74

Jan Bobrzyński, https://orcid.org/
Konserwatyzm w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.75-77

Jan Bobrzyński, https://orcid.org/
Konsolidacja konserwatyzmu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.80-82

Adolf Bocheński, https://orcid.org/
Niepodległość czy samoistność
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.121-133

Adolf Bocheński, https://orcid.org/
Aleksander Bocheński, https://orcid.org/
Stanisław Skwarczyński, https://orcid.org/
Kazimierz Studentowicz, https://orcid.org/
Polska idea imperialna
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.143-164

Marcin Król,
Polska myśl konserwatywna 1918–1939
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.7-31

Jan Bobrzyński, https://orcid.org/
Prawdziwy konserwatyzm
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.78-79

Adolf Bocheński, https://orcid.org/
Trudności polityczne federacji środkowoeuropejskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.165-176

Konstanty Broel-Plater, https://orcid.org/
W sprawie konserwatyzmu w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.35-52

Adolf Bocheński, https://orcid.org/
Zagadnienie prawicy w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323517504.pp.98-120