Sędziowie o karze, karaniu i bezkarności. Socjologiczna analiza sędziowskiego wymiaru kary

Autorka przedstawia stan wiedzy, wyobrażeń i poglądów polskich sędziów wydziałów karnych sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych na temat kary, karania i bezkarności.

Socjologiczna analiza sędziowskiego wymiaru kary została oparta na danych uzyskanych w badaniu ankietowym i wywiadach pogłębionych. Pytania dotyczyły m.in. definicji kary, określenia jej funkcji i celów, cech i właściwości, wielodyscyplinarnej wiedzy penologicznej sędziów, czynników branych pod uwagę przez sędziów w procesie kształtowania kary, cech umysłu i charakteru pomocnych w wykonywaniu zawodu sędziego, opinii o zbyt surowym i zbyt łagodnym karaniu oraz bezkarności jako problemie społecznym.

W analizie materiału empirycznego wykorzystano koncepcję autopojetycznego systemu prawa Niklasa Luhmana oraz koncepcję badań społecznych Pierre’a Bourdieu prowadzonych w „polu prawa” z wykorzystaniem takich pojęć jak habitus, doxa, reprodukcja. Interpretację materiału badawczego scalały wskazania teorii integralnokulturowej.

******

Judges on Punishment, Punishing, and Impunity. A Sociological Analysis of Judicial Sentencing

The author presents the comprehensive state of knowledge, notions and opinions concerning punishment, punishing and impunity of Polish criminal division judges in district, regional and appeal courts. The sociological analysis of judicial sentencing is based on data gathered in questionnaires and in-depth interviews. The questions concerned the definition of punishment, determining the functions, aims, qualities and aspects of the punishment, the multidisciplinary penological knowledge of judges, the factors taken into account in administering punishment by judges, the mental and personal qualities needed in judicial profession, the opinions regarding too harsh or too lenient punishment as well as impunity as a sociological problem.

Keywords: punishment, impunity, judges, penology, law.

Jadwiga Królikowska – socjolog. Ukończyła studia magisterskie i uzyskała doktorat z socjologii na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1994 roku pracuje w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW. Autorka 2 monografii: Socjologia dobroczynności (2004) i Sędziowie o karze, karaniu i bezkarności (2020) oraz ponad 70 artykułów. Redaktor naukowy prac zbiorowych: Problemy społeczne w grze politycznej (2006), Relacje międzykulturowe (2008), Integralnokulturowe badanie kontaktu kulturowego (2009), (Złudne) obietnice wielokulturowości (2012).

Współzałożycielka Europejskiego Ośrodka Studiów Penologicznych im. prof. G. Rejman na Uniwersytecie Warszawskim. Uczestniczyła w organizacji licznych międzynarodowych i krajowych konferencji naukowych, a także brała udział w krajowych i zagranicznych konferencjach i sympozjach. Od 1998 roku pełni funkcję koordynatora mobilności w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW. Współpracuje z europejskimi ośrodkami akademickimi, m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Serbii i na Słowacji.