Komparatystyka dla humanistów. Podręcznik akademicki – PDF

Podręcznik, przygotowany przez starannie dobrany zespół złożony z wytrawnych i sprawdzonych autorów, wybitnych i kompetentnych komparatystów, doświadczonych w praktyce dydaktycznej wykładowców z kilku różnych krajowych ośrodków uniwersyteckich.

Najbardziej uderzającą swoistością tego podręcznika jest to, że każdy pomieszczony w nim artykuł, mimo różnic tematycznych i problemowych, które są niezbędne i wzajemnie świetnie się uzupełniają, odznacza się niebywałym rozmachem teoretycznym i metodologicznym, sięgając swobodnie po argumenty epistemologiczne i ontologiczne. Oferuje on bardzo szeroką, uporządkowaną i sfunkcjonalizowaną wiedzę o sytuacji współczesnej komparatystyki, w czytelny sposób ukazuje jej znaczenie.

Komparatystyka przynosi rewizję tradycyjnych dyskursów naukowych, gdyż wkracza na obszar filozofii kultury jako dziedziny badań interdyscyplinarnych oraz uruchamia badanie paradygmatów, łączących literaturę z innymi dyskursami kultury. Podręcznik posiada pewną właściwość „interaktywną”: wiele oferując, wymaga także od Czytelnika zaangażowania i intelektualnej aktywności.

******

Comparative studies for humanists. Academic textbook

The book concerns theoretical and methodological issues of modern comparative studies. Authors refer to the epistemological and ontological arguments, giving systematic and functionalized knowledge. They review traditional academic discourses, entering the field of philosophy of culture as the space for interdisciplinary researches connecting literature and other areas of culture.

Keywords: comparatistics, humanities, philosophy of culture, comparative literary studies.

Trudno przecenić znaczenie pierwszego polskiego akademickiego podręcznika komparatystyki literackiej. […] Oferuje on bardzo szeroką, uporządkowaną i sfunkcjonalizowaną wiedzę o sytuacji współczesnej komparatystyki, […] w czytelny sposób ukazuje jej znaczenie. Komparatystyka przynosi rewizję tradycyjnych dyskursów naukowych, gdyż wkracza na obszar filozofii kultury jako dziedziny badań interdyscyplinarnych oraz uruchamia badanie paradygmatów, łączących literaturę z innymi dyskursami kultury. […] Podręcznik posiada pewną właściwość „interaktywną”: wiele oferując, wymaga także od Czytelnika zaangażowania i intelektualnej aktywności.
Prof. zw. dr hab. Bogusław Zieliński

Najbardziej uderzającą swoistością tego podręcznika jest to, że każdy pomieszczony w nim artykuł, mimo różnic tematycznych i problemowych, które są niezbędne i wzajemnie świetnie się uzupełniają, odznacza się [...] niebywałym rozmachem teoretycznym i metodologicznym, sięgając swobodnie po argumenty epistemologiczne i ontologiczne [...] Bardzo wysoko oceniam […] wartość koncepcyjną, merytoryczną oraz dydaktyczną tej pozycji.
Prof. zw. dr hab. Eugeniusz Czaplejewicz

Dąbrowski Mieczysław (ur. 16.05.1947) – literaturoznawca o specjalności historia literatury polskiej i komparatystyka. Profesor zwyczajny na Wydziale Polonistyki, kierownik Zakładu Literatury XX wieku w Instytucie Literatury Polskiej UW w latach 2001–2005, od roku 2005 dyrektor Instytutu Literatury Polskiej, kierownik Pracowni Badań Literackiej Kultury Mniejszości. Z jego inicjatywy powstał Zakład Komparatystyki w ILP UW. Jako lektor języka i kultury polskiej nauczał na uniwersytetach w Getyndze (1975-1977), w Coal Mining Management College w Pekinie (1987–1989), w Instytucie Slawistyki w Tybindze (1990–1994), jako Gastprofessor wykładał literatury zachodniosłowiańskie na uniwersytecie w Heidelbergu w semestrze zimowym 1996/97 i letnim 2000 roku. W celach studialnych, konferencyjnych i wykładowych przebywał na uniwersytecie wiedeńskim, obu berlińskich, uniwersytecie w Saarbrücken, Bonn, Passau, Trewirze, Tybindze, Pradze, Brnie, Debreczynie, Budapeszcie, Bukareszcie, Mińsku, Drohobyczu, Lwowie, Neapolu, Wilnie, Wiedniu i Sofii.

W latach 1993-1995 korzystał z grantu naukowego Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Pradze (rezultatem jest książka Dekadentyzm współczesny…), a w roku akademickim 1997/98 z grantu dydaktycznego Open Society Institute w Budapeszcie. Był także stypendystą DAAD. Zajmuje się historią literatury i kultury polskiej w kontekście światowym. Jego prace koncentrują się wokół takich kategorii, jak historia idei, wielokulturowość, tożsamość kulturowa i etniczna, inność/obcość, e/migracyjność, postkolonializm w literaturze, pogranicza i stereotypy kulturowe, antropologia literatury, tradycja żydowska w Polsce, dekadentyzm, awangarda, modernizm literacki, postmodernizm i ponowoczesność.

Opublikował 11 książek własnych, m.in. Nierzeczywista rzeczywistość. Twórczość Andrzeja Kuśniewicza na tle epoki (1987); 2004 (wyd. 2 zmien.) Dekadentyzm współczesny. Główne idee, motywy i postawy modernistyczne w polskiej i niemieckojęzycznej literaturze XX wieku (1996 – grant Central European University); Postmodernizm – myśl i tekst (2000); Swój/Obcy/Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej (2001); Projekt krytyki etycznej. Studia i szkice literackie (2005); Komparatystyka dyskursu / Dyskurs komparatystyki (2009); Literatura i konteksty. Rzeczy teoretyczne (2011).

Był inicjatorem i współredaktorem 9 tomów zbiorowych, m.in: Drohobycz wielokulturowy, red. M. Dąbrowski i W. Meniok (2005; tom dwujęzyczny, 484 Komparatystyka dla humanistów polsko-ukraiński); Mniejszości, red. M. Dąbrowski (2005; w cyklu: Literatury słowiańskie po roku 1989); Pisarze polsko-żydowscy XX wieku. Przybliżenia, red. M. Dąbrowski i A. Molisak (2006); Lektury inności. Antologia, red. M. Dąbrowski i R. Pruszczyński (2007); Lektury płci. Polskie (kon)teksty, red. M. Dąbrowski, (2008).

Andrzej Hejmej, https://orcid.org/
Komparatystyka interdyscyplinarna
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.87-140

Mieczysław Dąbrowski, https://orcid.org/
Komparatystyka kulturowa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.211-288

Szczęsna Ewa, https://orcid.org/0000-0003-3708-8854
Komparatystyka mediów. Poetyka, semiotyka, komunikacja medialna
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.289-320

Marta Skwara, https://orcid.org/
Stara i nowa komparatystyka literacka
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.141-210

Edward Kasperski, https://orcid.org/
U podstaw komparatystyki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.17-86

Halina Janaszek-Ivaničková, https://orcid.org/
W meandrach rwącej rzeki, czyli o kongresach Międzynarodowego Stowarzyszenia Literatury Porównawczej z historią w tle
https://doi.org/10.31338/uw.9788323540199.pp.321-452