Komisja Edukacji Narodowej (1773-1794). W 250. rocznicę powołania (PDF)

Publikacja poświęcona dziejom Komisji Edukacji Narodowej – ważnej instytucji oświatowej, dzięki której została przeprowadzona reforma szkolnictwa w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w trudnym czasie po pierwszym rozbiorze. Autorka przedstawia najważniejsze zagadnienia dotyczące Komisji – jej genezę, tworzenie podstaw organizacji szkolnej, ustawodawstwa szkolnego, nowych programów nauczania, opracowywanie podręczników, kształcenie nauczycieli, reformę szkół wyższych, wprowadzanie zmian idących w kierunku upowszechniania nauczania. Prezentuje również osoby działające na rzecz reformy, ze szczególnym podkreśleniem ich zaangażowania w prace Komisji. Bogaty, niezwykle starannie dobrany materiał ilustracyjny stanowi istotny atut monografii.

Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa PL (CC BY 4.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl).

******

The Commission of National Education (1773–1794) on Its 250th Anniversary

The author presents the most important issues regarding the Commission of National Education – its origins, providing the foundations for school organization and legislation, new curricula, textbook development, preparing teachers, the reform of universities, introducing changes towards the dissemination of teaching. She also shows people working for the reform, with particular emphasis on their commitment to the work of the Commission.

Keywords: Commission of National Education, school reform, history of education, history of teaching, history of culture, education, schools.

Publikacja została przygotowana w oparciu o szeroki materiał źródłowy i bogatą literaturę przedmiotu, jest bogato ilustrowana, została też opatrzona w liczne (dobrze dobrane) cytaty. Decyzja o nadaniu takiej postaci omawianej publikacji wydaje się słuszna, gdyż – nie tracąc nic ze swojego naukowego charakteru – w sposób przystępny przekazuje wiedzę o Komisji i może być adresowana do szerszego kręgu czytelników.
Z recenzji dr hab. Katarzyny Dormus, prof. UKEN

Jest to monografia nowoczesna, oparta na współczesnym, aktualnym stanie badań. […] warto wyrazić uznanie dla tej cennej inicjatywy, dzięki której powstała praca w sposób syntetyczny przedstawiająca właściwie wszystkie zagadnienia związane z działalnością Komisji Edukacji Narodowej i wydobywająca niekiedy z zapomnienia sylwetki działaczy Komisji. Praca ta powinna trafić do każdego historyka oświaty i wychowania, a także do każdego nauczyciela i pedagoga interesującego się historyczną genezą współczesnego szkolnictwa.
Z recenzji prof. dr hab. Ewy Kuli

Prof. dr hab. Janina Kamińska pracuje na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią oświaty i szkolnictwa, a w szczególności dziejami Uniwersytetu Wileńskiego i szkolnictwa na Litwie w okresie oświecenia. Jest autorką wielu artykułów i monografii, m.in.: Universitas Vilnensis. Akademia Wileńska i Szkoła Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego 1773–1792 (2004), Universitas Vilnensis 1793–1803. Od Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego do Imperatorskiego Uniwersytetu Wileńskiego (2012), Komisja Edukacji Narodowej 1773–1794. Akademia Wileńska i Szkoła Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego (2018), Komisja Edukacji Narodowej 1773–1794. Szkoły w Wydziale Litewskim (2018). Należy do Towarzystwa Historii Edukacji, w którym pełni funkcję wiceprezesa. Wchodzi w skład rad naukowych: Muzeum Harcerstwa, redakcji „Przeglądu Historyczno-Oświatowego” i „Espacio, Tiempo y Educación” oraz rady redakcyjnej Harcerskiego słownika biograficznego.