Antropologia wobec dyskryminacji – EBOOK

W jaki sposób badania naukowe mogą przyczyniać się do walki z dyskryminacją? Czy badacze powinni angażować się w bieżące sprawy polityczne?

Książka jest przewodnikiem po antropologii antydyskryminacyjnej, badaniach zaangażowanych i w działaniu. Znajdziemy tu etnograficzną analizę zjawisk społecznych (choćby takich jak gentryfikacja czy handel ludzkimi organami) oraz mechanizmów ich powstawania. Jak się okazuje, problem dyskryminacji był podejmowany przez antropolożki i antropologów, zanim samą kategorię dyskryminacji zaczęto w naukach społecznych konceptualizować i poddawać refleksji.

Poszukując źródeł współczesnego zainteresowania badaniami zaangażowanymi w historii polskiej etnologii, autorki i autor podkreślają polityczny charakter całej dyscypliny. Ujmując zjawisko dyskryminacji jako niejednorodne, akcentują trudności w precyzyjnym zdefiniowaniu jego przyczyn i mechanizmów. Wskazują także konieczność włączenia kursów antropologicznych w proces edukacji oraz rozpatrują możliwości współpracy pomiędzy akademią a organizacjami pozarządowymi. Kwestia dyskryminacji jest wpisana w studia antropologiczne ze względu na zainteresowanie obcością. Mimo że antropolodzy zajmowali się aktualnymi problemami społecznymi, takimi jak nasilenie tendencji nacjonalistycznych czy ubóstwo, wyniki ich obserwacji i analiz rzadko wykraczały poza dysputy wewnątrzdyscyplinarne.

Rozwojowi badań nad dyskryminacją towarzyszyły działania organizacji pozarządowych na rzecz osób i grup dyskryminowanych. Równolegle nasilały się przemiany globalizacyjne oraz ruchy migracyjne, sprawiając, że hermetyczność dociekań antropologicznych stała się fikcją. Zadaniem antropologów stać się powinno nie tylko analizowanie głosów grup marginalizowanych, ale także tych głosów przekazywanie i upowszechnianie.

Dr Kamila Dąbrowska – antropolożka kultury, doktor nauk humanistycznych. Autorka publikacji dotyczących powojennego życia żydowskiego w Polsce, relacji polsko-żydowskich oraz losów emigrantów żydowskich. Pracuje w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, w którym jest odpowiedzialna za szkolenia dla grup zawodowych, a także za sekcję przewodnicką. Prowadzi zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim oraz w ramach szkół letnich organizowanych m.in. przez: Muzeum Polin, Centrum Taubego Odnowy Życia Żydowskiego w Polsce i Uczelnię Łazarskiego.

Magdalena Grabowska – pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, gdzie prowadzi badania na temat historii ruchu kobiecego w Polsce po 1945 roku. Absolwentka wydziału Women and Gender Studies na Uniwersytecie Rutgersa w New Jersey. Od ponad dziesięciu lat współpracuje z organizacjami pozarządowymi, m.in. z Fundacją Feminoteka, Polskim Towarzystwem Prawa Antydyskryminacyjnego i Fundacją im. Heinricha Bölla, prowadząc badania na temat przemocy wobec kobiet, równości w samorządach, praw reprodukcyjnych oraz równości kobiet w Unii Europejskiej. Autorka m.in. eseju Bringing Second World In: Conservative Revolution(s), Socialist Legacies and Transnational Silences in the Trajectories of Polish Feminism, opublikowanego w „Signs: Journal of Women in Culture and Society” (2012, t. 37, nr 2).

Dr hab., prof. ucz. Agnieszka Kościańska – uzyskała doktorat i habilitację na Uniwersytecie Warszawskim. Pracuje w Zakładzie Teorii i Badań Współczesnych Praktyk Kulturowych w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. Leverhulme Visiting Professor w Oxford School of Global and Area Studies. Autorka książek Potęga ciszy. Konwersja a rekonstrukcja porządku płci na przykładzie nowego ruchu religijnego Brahma Kumaris (WUW 2009), Płeć, przyjemność i przemoc. Kształtowanie wiedzy eksperckiej o seksualności w Polsce (WUW 2014, wyd. ang. Indiana UP, 2021), Antropologia wobec dyskryminacji (WUW 2015) oraz Zobaczyć łosia. Historia polskiej edukacji seksualnej od pierwszej lekcji do Internetu (2017, wyd. ang. Berghahn Books, 2021), a także (współ)redaktorka zbiorów dotyczących problematyki płci i seksualności m.in. Kobiety i religie i Gender. Perspektywa antropologiczna oraz redaktorka podręcznika Antropologia seksualności. Teoria. Etnografia. Zastosowanie. Publikowała m.in. w pismach „Kultura i Społeczeństwo”, „Lud”, „Focaal. European Journal of Anthropology”, „Sociologický časopis”, „Ethnologie Française”, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, „InterAlia”, „(op.cit.,)”.

Agnieszka Kościańska, https://orcid.org/
„Mafia cywilizatorów”. Lokalne korzenie społecznego i politycznego zaangażowania polskiej etnologii
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.37-50

Karolina Follis, https://orcid.org/
Antropologia społeczno-kulturowa a międzynarodowy system ochrony praw człowieka. Jak antropologicznie badać prawa człowieka?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.23-36

Nancy Scheper-Hughes, https://orcid.org/
Części nieznane. Tajna etnografia podziemnego handlu organami
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.197-234

Joanna Talewicz-Kwiatkowska, https://orcid.org/
Europa nie dla wszystkich? Romscy imigranci w krajach Europy Zachodniej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.143-160

Shulamit Reinharz, https://orcid.org/
Feministyczne badania w działaniu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.51-86

Rhacel Salazar Parrenas, https://orcid.org/
Kultury flirtu. Filipińskie hostessy w Tokio
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.181-196

Kamila Dąbrowska, https://orcid.org/
Marzenie o równości. Esej w trzech odsłonach o zmaganiach polskich Żydów ze zmiennymi kolejami historii powojennej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.99-118

Magdalena Grabowska, https://orcid.org/
Razem przeciwko dyskryminacji. Organizacje pozarządowe i badania społeczne na rzecz równości w Polsce .
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.119-142

Kamila Dąbrowska, https://orcid.org/
Magdalena Grabowska, https://orcid.org/
Agnieszka Kościańska, https://orcid.org/
Wykluczenie Obcego – od groźnego stereotypu do dyskryminacji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.7-22

Michael Herzfeld, https://orcid.org/
Zaangażowanie, gentryfikacja i zawłaszczenie historii przez liberałów
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.161-180

Hana Cervinkova, https://orcid.org/
Zobaczyć niewidzialnego Innego. Antropologia kulturowa w programie studiów pedagogicznych w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323521235.pp.87-98