Luteranizm w kulturze Pierwszej Rzeczypospolitej. Tom VIII

Autorzy rozpraw zawartych w tomie podejmują próbę rozpoznania i zrozumienia wartości, jakie wniósł i pobudził ewangelicyzm augsburski w kulturze Pierwszej Rzeczpospolitej. Studia nad wybranymi ideami i ideałami religijnymi, artystycznymi, pedagogicznymi, społecznymi, antropologicznymi i etycznymi powiązanymi z luteranizmem ukazują doktrynę religijną tej konfesji jako całościową koncepcję kulturową. Autorzy wskazują też na luterański komponent zróżnicowanego konfesyjnie kulturowego dorobku reformacji, na formowanie się i hierarchizację wartości konstytutywnych dla kultury polskiej oraz na dialog z europejską debatą o renesansowej christianitas.

12-tomowa seria monografii „Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości” przedstawia dziedzictwo kulturowe XV-XVIII wieku jako integralną, lecz oryginalną część kultury europejskiej. Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych oraz ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym oryginalnej struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych. Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne. W intensywnym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na nowe idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy.

******

Culture of the First Polish Republic Series. Lutheranism in the Culture of the First Polish Republic

An attempt to define the values brought by the Augsburg Evangelicism into the culture of the First Polish Republic. The studies on selected ideas and ideals related to Lutheranism present the religious doctrine of this confession as the holistic cultural concept. The authors point to the Lutheran component of the cultural heritage of the Reformation, the formation and hierarchization of the constitutive values for the Polish culture and the dialogue with the European debate on Renaissance christianitas.

Keywords: lutheranism, augsburg evangelicism, history of the Reformation, culture of the Reformation, doctrine of Lutheranism.

Zobacz inne publikacje z serii: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości »

Recenzja autorstwa Sławomira Kościelaka opublikowana w piśmie "Odrodzenie i Reformacja w Polsce" Tom LXIII (2019)

Prof. dr hab. Dariusz Chemperek Instytut Filologii Polskiej UMCS,
„Inność” i „obcość” luteranów w horyzoncie aksjologicznym. Ewangelicyzm augsburski i jego wyznawcy w polskiej satyrze XVII w.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.346-376

Grażyna Jurkowlaniec,
Konflikt wartości, wspólnota tradycji i pragmatyka rzemiosła: XVI-wieczne wydania Biblii Lutra jako źródła ilustracji Biblii Leopolity
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.323-345

Maciej Ptaszyński,
Luteranizm bez Lutra? Luter w Polsce w XVI w.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.26-65

Katarzyna Meller,
Luterańskie novum w kulturze polskiej XVI w. Wprowadzenie do tomu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.7-25

Poźniak Piotr, https://orcid.org/
Miejsca wspólne repertuaru pieśniowego w polskich kancjonałach ewangelickich z XVI w.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.297-322

Marta Marianna Kacprzak, https://orcid.org/0000-0002-0491-7970
O wolności chrześcijańskiej i niewolnej woli. Luterańska antropologia i aksjologia wobec renesansowych pytań o godność człowieka
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.201-259

Małgorzata Grzywacz,
Reformacja wittenberska i szlaki jej transferu. U źródeł obecności luteranizmu w Rzeczypospolitej XVI w.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.90-109

Beata Gaj,
Wychowanie do wspólnoty w szkołach luterańskich XVI w. Idea gimnazjum
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.260-296

Izabela Winiarska,
Z zagadnień recepcji protestanckiej hermeneutyki biblijnej w przekładzie Nowego Testamentu Stanisława Murzynowskiego (w ujęciu komunikacyjnym)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.110-163

Stępień Paweł,
Zbawcza wartość krzyża. O źródłach luterańskiej pobożności pasyjnej w Rzeczypospolitej XVI–XVII w.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323531449.pp.164-200