ZASADY RECENZOWANIA

Proces recenzji


Czasopisma


Zasady recenzowania czasopism wydawanych przez WUW dostępne są na ich stronach internetowych.


Monografie


1. Po złożeniu pracy autora wydawca (WUW) dokonuje wyboru dwóch niezależnych recenzentów.

2. Jeśli recenzent wyraża zgodę na wykonanie recenzji, uzgadnia z wydawcą termin oraz otrzymuje od wydawcy formalne zlecenie i ramowe wytyczne dotyczące recenzji.

3. Recenzent dostarcza recenzję w postaci opisowej z załączoną tabelą podsumowującą, w której ma do wyboru następujące warianty:

  • przyjąć pracę do wydania bez zmian;
  • przyjąć pracę po wprowadzeniu postulowanych poprawek bez konieczności kierowania do powtórnej recenzji;
  • przyjąć pracę po wprowadzeniu postulowanych poprawek i po przeprowadzeniu powtórnej recenzji;
  • nie przyjmować pracy do wydania.


4. Wydawca podejmuje decyzję na podstawie recenzji:

  • jeśli obie recenzje są pozytywne, akceptuje publikację do wydania;
  • jeśli obie recenzje są negatywne, odrzuca publikację;
  • jeśli jedna recenzja jest pozytywna, a druga negatywna, zamawia trzecią recenzję i na tej podstawie przyjmuje lub odrzuca publikację.

5. W przypadku konieczności skierowania pracy do ponownej recenzji po poprawkach recenzję tę może wykonywać pierwotny recenzent lub inny recenzent powołany przez wydawcę.

6. Po otrzymaniu recenzji od wydawcy autor jest zobowiązany sporządzić odpowiedź na recenzje i ewentualnie nanieść w tekście poprawki.

Etyka COPE i CSE


Poniższe zasady etyczne dot. recenzji zostały opisane zgodnie z zaleceniami Committee on Publication Ethics (COPE) i Council of Science Editors (CSE).


Recenzent podejmujący się wykonania recenzji powinien:

  • posiadać kompetencje w dziedzinie, w której publikowana jest praca; wydawca (WUW) wybiera dwóch niezależnych recenzentów – samodzielnych naukowców afiliowanych poza uczelnią autora, posiadających odpowiednią wiedzę specjalistyczną pozwalającą na ocenę merytoryczną recenzowanej pracy;
  • poinformować wydawcę o ewentualnym konflikcie interesów; recenzent nie może pozostawać z autorem w bliskich relacjach osobistych ani zawodowych (współpraca naukowa, podległość służbowa, korzyści finansowe); jeśli między nim a autorem zachodzi konflikt interesów, powinien odmówić wykonania recenzji;
  • zachowywać poufność danych; recenzent nie powinien przywłaszczać sobie ani wykorzystywać recenzowanej pracy dla własnych potrzeb lub korzyści; nie może również udostępniać osobom niezwiązanym z procesem wydawniczym żadnych danych zawartych w recenzowanej pracy; treść prac oraz decyzje podejmowane w trakcie procesu recenzyjnego są poufne;
  • zachowywać obiektywizm w ocenie pracy; recenzja powinna być niezależna od osobistych lub zawodowych przekonań recenzenta; ocena pracy powinna odnosić się jedynie do jej zawartości merytorycznej, nie może uwzględniać rasy, pochodzenia, płci, orientacji seksualnej, religii czy obywatelstwa autora;
  • stosować konstruktywną, popartą merytorycznymi argumentami krytykę; uwagi recenzenckie powinny wskazywać pozytywne i negatywne aspekty pracy; zaznaczanie błędów powinno odbywać się w sposób merytoryczny, jasny i zrozumiały, z uwzględnieniem sposobów ich naprawienia w celu podniesienia jakości pracy;
  • wykonać recenzję punktualnie; recenzent jest zobowiązany do wykonania recenzji w sposób terminowy i zgodny z instrukcjami wydawcy; jeśli recenzent nie może oddać pracy na czas, powinien powiadomić o tym wydawcę.

W przypadku podejrzenia o plagiat, autoplagiat lub fałszowanie danych recenzent powinien zgłosić ww. praktyki wydawcy, przekazując dokumentację dowodową, wykazującą podobieństwa tekstu do innych prac lub nierzetelność procesu badawczego. W zależności od charakteru i zakresu plagiatu:

  • w przypadku monografii jednoautorskiej wydawca kontaktuje się z autorem, a następnie podejmuje ostateczną decyzję co do odrzucenia tekstu/ przyjęcia niezbędnych korekt;
  • w przypadku monografii wieloautorskiej wydawca kontaktuje się z redaktorem naukowym, który po rozmowie z autorem podejmuje ostateczną decyzję co do wycofania tekstu/ wprowadzenia korekt.

Recenzent może sugerować dodawanie pozycji bibliograficznych, mające na celu podniesienie jakości merytorycznej pracy. Niedopuszczalne są jednak praktyki manipulowania cytowaniami, takie jak:

  • pozwalanie na nadmierne cytowanie przez autora jego własnych prac;
  • sugerowanie dodawania nadmiernych ilości pozycji bibliograficznych, zwłaszcza będących publikacjami recenzenta lub autorów mających z nim powiązania, np. w celu sztucznego podnoszenia cytowalności.

Porównaj też: Etyka wydawnicza

Zastosowanie AI w procesie recenzowania

1. Recenzenci nie mogą korzystać z narzędzi AI w celu analizowania manuskryptu ani tworzenia treści recenzji, gdyż może to prowadzić do naruszenia poufności oraz błędnych lub stronniczych ocen.

2. Każdy manuskrypt traktowany jest jako dokument poufny. Przekazywanie go do narzędzi AI, nawet w celu poprawienia języka, jest zabronione.

3. Recenzenci są odpowiedzialni za dokładność i rzetelność swojej recenzji. Krytyczne myślenie oraz oryginalna ocena pracy naukowej to zadania, które mogą być realizowane wyłącznie przez ludzi.

Porównaj też: Etyka AI



pixel