Mantykora. Wczesna historia encyklopedii

Publikacja w wyczerpujący i wieloaspektowy sposób przedstawia zagadnienie wczesnej historii encyklopedii, pogłębiając znacznie dotychczasowy stan badań nad tym zagadnieniem. Autor zarysowuje tytułową metaforę encyklopedii jako „mantykory” – hybrydowego bytu złożonego ze słów imitujących rzeczy, szczegółowo analizuje teoretyczne problemy kultury zachodniej wpisujące się w ideę encyklopedyzmu, odwołując się przy tym do jej przednowoczesnych realizacji (od niezachowanego dzieła Hippiasza z Elidy po Zwierciadło Większe Wincentego z Beauvis i Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego). W książce wnikliwie omówiona została również Encyklopedia Diderota oraz najważniejsze właściwości encyklopedii nowoczesnych.

******

Manticore. The Early History of Encyclopedia

The publication presents the early history of an encyclopedia in a detailed and multifaceted way, deepening the existing research on the issue. The author outlines the title metaphor of an encyclopedia as “manticore” – a hybrid entity composed of words imitating things, he thoroughly analyses theoretical problems of Western culture which are part of the encyclopedism, referring to its pre-modern realizations (from the lost work of Hippias of Elis to Great Mirror of Vincent of Beauvais and Benedykt Chmielowski’s New Athens). The books also explores Diderot’s Encyclopédie and the most important features of modern encyclopedias.

Keywords: encyclopedia, encyclopedism, Pliny the Elder, Diderot, Benedykt Chmielowski.

Zobacz inne publikacje w serii: Communicare – historia i kultura »

Monografia prof. Majewskiego to książka bardzo wartościowa. Autor w sposób oryginalny i bardzo erudycyjnie, z uwzględnieniem najnowszej wiedzy, wieloaspektowo i wyczerpująco rozpatruje w niej tytułowe zagadnienie „wczesnej historii encyklopedii”, znacznie wzbogacając dotychczasowe ustalenia badaczy. Jest to cenna i odkrywcza monografia. Autor zaprezentował nowe ujęcie, omawiając historyczne stadia rozwoju encyklopedii, uporządkował wiedzę na ten temat, przedstawił ogląd całości. Zbudował ogromny kontekst literacki i naukowy, uwzględnił aspekt antropologiczny badań tytułowego zagadnienia, które ocenił również z punktu widzenia kulturoznawcy, wskazując na zjawisko komunikacji międzykulturowej. Badacz zaprezentował dojrzały, sprawny warsztat, subtelne, wnikliwe interpretacje. Wskazał nieznane lub mało znane karty z dziejów encyklopedyzmu, z historii badań tego zagadnienia, a także zamieścił szczegółowe informacje o studiach prowadzonych w całej Europie. Książka prof. Majewskiego stanowi cenny wkład w dorobek polskiej nauki.
Z recenzji prof. dr hab. Marii Wichowej

Paweł Majewski (1978) – pracownik Instytutu Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Autor książek: Między zwierzęciem a maszyną. Utopia technologiczna Stanisława Lema (2007), Tekstualizacja doświadczenia. Studia o piśmiennictwie greckim (2015), Lew, który mówi. Esej o granicach językowego wyrazu doświadczenia (2018), Święto języka. Szkice o relacjach między światem, słowem a umysłem ludzkim (2019, Nagroda „Literatury na Świecie”).