Czytanie księgi zwierząt. Ciekawość, wyobraźnia, wiedza, wiara

Książka zawiera rozprawy poświęcone zwierzętom w kulturze staropolskiej – mówi o relacjach człowieka z przyrodą, o szacunku, jakim ją darzył, oraz jego empatii wobec wszystkich stworzeń, a także o definiowaniu humanizmu właśnie za sprawą kontaktów ze światem natury. Tom jest owocem pracy interdyscyplinarnego zespołu badawczego skupionego wokół Pracowni „Humanizm. Hermeneutyka wartości” na Wydziale „Artes Liberales” UW.

******

Reading the Book of Animals. Curiosity, Imagination, Knowledge, Faith

The book contains dissertations on animals in the Old Polish culture: it talks about human–nature relations, the respect man had for nature, his empathy for all creatures and also about defining humanism through contacts with the world of nature. The volume is the result of work of an interdisciplinary research team centered around the studio Humanism. The Hermeneutics of Values at the Faculty of “Artes Liberales” of the University of Warsaw.

Keywords: animals, encyclopaedias, Old Polish culture, symbolism, history of science.

Recenzja autorstwa Dariusza Gzyry opublikowana w dwutygodniku "artPAPIER" » CZYTANIE O CZYTANIU KSIĘGI ZWIERZĄT

Aleksandra Jakóbczyk-Gola – kulturoznawca, filolog i historyk sztuki, kustosz dyplomowany w zespole kuratorów wystawy stałej Muzeum Historii Polski, adiunkt na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią dawnej kultury polskiej, w szczególności zagadnieniami związanymi z ikonografią, symboliką, historią muzealnictwa, a zwłaszcza kolekcjonerstwem w XVI i XVII wieku oraz relacjami między kulturą religijną polskiego średniowiecza a tradycjami chrześcijańskiego Wschodu. Uczestniczka i koordynatorka projektów badawczych, kuratorka wystaw, autorka rozpraw i artykułów, a także trzech monografii: Akt pamięci. Tradycja akatystowa w kontekście form pamięci (2014), Gabinety i ogrody. Polskie nowożytne traktaty architektoniczne wobec kultury kolekcjonowania (2019) i Ogrody zwierząt. Staropolskie zwierzyńce i menażerie (2021).

Maria Chodyko – absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, doktorat z filozofii obroniła w Polskiej Akademii Nauk, adiunkt na Wydziale Artes Liberales UW. Autorka książki Bóg ludzkiego serca…: humanistyczne inspiracje „Traktatu o miłości Bożej” i „Rozmów duchowych” św. Franciszka Salezego (2018). Pierwszym obszarem jej zainteresowań jest kultura dojrzałego renesansu oraz wczesnego baroku. Temu zakresowi poświęciła kilka artykułów. Zagadnieniem, które ją interesuje, jest również mistyka polska okresu II wojny światowej i reżimu stalinowskiego. Opublikowała odnaleziony dziennik duchowy Władysława Gurgacza – Refleksje (2020).

Robert Mileszczyk, https://orcid.org/0000-0001-7644-1732
„Kto widział salamandrę, żywiącą płomieniem?” – salamandra oczami twórców staropolskich
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.433-450

Marta Pszczolińska, https://orcid.org/0000-0002-2473-8144
„O ptactwie możnowładców, najpierw o pawiu i gęsi” – zwierzę widziane przez pryzmat piśmiennictwa kulinarnego średniowiecza i renesansu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.197-148

Grzegorz Raubo, https://orcid.org/0000-0003-0887-5218
„Uważać, […] abyśmy jako bydlęta nie żyli” – „z bydlęty równie chodziem”. Relacja między człowiekiem a zwierzęciem w barokowym piśmiennictwie arystotelizmu chrześcijańskiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.53-76

Albert Kozik, https://orcid.org/0000-0002-6813-4393
„Zwierzęta, które Chińczycy oprócz naszych mają”. Michał Boym a import chińskiej wiedzy zoologicznej do nowożytnej Europy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.393-432

Aleksandra Jakóbczyk-Gola, https://orcid.org/0000-0002-8282-6724
Animalia curiosa. Kategoria ciekawości w kolekcjach zwierząt
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.153-196

Tadeusz Rubik, https://orcid.org/0000-0001-7647-2192
Asida, ὁ ἐρωδιός, herodius: bocian, czapla, raróg… Ptak z Psalmu 103 (104), 17 we wczesnej nowożytności: przekłady, próby identyfikacji i egzegeza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.315-346

Dariusz Chemperek, https://orcid.org/0000-0003-1702-7974
Co mówią zwierzęta? Nagrobki zwierzęce w literaturze staropolskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.123-152

Maciej Abramowicz, https://orcid.org/0000-0002-7328-9752
Kariera lisa w średniowiecznej Francji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.285-314

Barbara Milewska-Waźbińska, https://orcid.org/0000-0001-6139-7468
Od natury do symbolu (na przykładzie obrazu łabędzia w literaturze antycznej i nowołacińskiej)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.249-184

Agata Starownik, https://orcid.org/0000-0002-2676-4995
Pies też… gwiazda. Motyw psa w Kanikule Jana Andrzeja Morsztyna na tle literackiej tradycji astronomicznej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.451-491

Aleksandra Jakóbczyk-Gola, https://orcid.org/0000-0002-8282-6724
Mateusz Będkowski, https://orcid.org/0009-0005-4860-5097
Słoń jaki jest, nie każdy widzi. Staropolskie opisy i wyobrażenia ssaków z rodziny Elephantidae
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.347-392

Maria Chodyko, https://orcid.org/0000-0002-9091-3975
Symbole zwierzęce w literaturze religijnej XVI w. Zarys problematyki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.77-122

Izabela Wiencek-Sielska, https://orcid.org/0000-0003-3321-1560
Zwierzęta w książce dawnej – w poszukiwaniu treści i wizerunków
https://doi.org/10.31338/uw.9788323561491.pp.21-52