Tradycje i współczesność polskiej samoorganizacji obywatelskiej. Wybrane wątki z dziejów instytucji i inicjatyw społecznych od XII do XXI wieku (EBOOK)

Autorka ukazuje rolę, jaką polskie instytucje obywatelskie, nieformalne inicjatywy oddolne oraz obywatele odgrywali i odgrywają w sprawach publicznych. Przedstawia rozwiązania prawne i wdrożeniowe obowiązujące w różnych okresach historii państwa polskiego i wskazuje na ich fundamentalne znaczenie w budowaniu awansu cywilizacyjnego Polski i wzmacnianiu odporności społeczeństwa na kryzysy. Podkreśla wagę reform oraz działań legislacyjnych i wdrożeniowych na rzecz wsparcia rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w latach 1989–2023.

******

The Traditions and Modernity of Polish Civic Self-Organization. Selected Threads from the History of Institutions and Social Initiatives from the 12th to the 21st Century

The author shows the part Polish civic institutions, informal grassroots movements and citizens have played and play in public affairs. She presents legal and implementation solutions in force at various periods in the history of the Polish state and points to their fundamental importance in building the civilization advancement of Poland and in strengthening society's resilience to crises. She underlines the importance of reforms and legislative and implementation actions in support of the development of civil society in 1989–2023.

Keywords: moral energy, loyalty to higher values, freedom, independence, just social order.

Prof. dr hab. Ewa Leś – politolog i polityk społeczny, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizuje się w dziedzinie zabezpieczenia społecznego oraz w problematyce partycypacji obywatelskiej i funkcji organizacji społeczeństwa obywatelskiego w politykach publicznych. Koordynator i ekspert wielu krajowych i zagranicznych programów badawczych. Członek licznych zespołów eksperckich i opiniodawczych.
Autorka ponad stu prac naukowych z dziedziny polityki społecznej i nauk pokrewnych. Redaktor naukowa i współautorka wydanej przez Kancelarię Prezydenta monografii Dla Niepodległej. Obywatele i ich organizacje 1918–2020 poświęconej samoorganizacji obywatelskiej w Polsce.
W 2009 roku odznaczona przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi naukowe i społeczne na rzecz osób potrzebujących pomocy. W roku 2025 odznaczona przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz wypracowania rozwiązań strategicznych dla państwa oraz debaty programowej na temat rozwoju Polski i za osiągnięcia w działalności naukowej.
e-mail: e.les@uw.edu.pl