Szczerość. O wyłanianiu się nowoczesnego porządku komunikacyjnego

Proces przejścia od rytualnej koncepcji komunikacji do komunikacji opartej na szczerości. Autorka łączy opis przeobrażeń kultury europejskiej z analizą przemian polskiej praktyki epistolograficznej w XVIII i na początku XIX wieku. Analizując m.in. Wyznania Jana Jakuba Rousseau, powinowactwa między sentymentalizmem a jakobińskim terrorem, zmiany we wzorach listów kondolencyjnych w listownikach, konflikt między zwierzeniami a wzajemną kontrolą w korespondencji filomatów czy sposoby wyrażania uczuć w kręgu rodzinnym Juliusza Słowackiego, stara się odtworzyć in statu nascendi napięcia i paradoksy konstytutywne dla porządku nowoczesnego.

******

Sincerity: The Emergence of a Modern Model of Communication

The process of moving on from a ritual concept of communication to communication based on sincerity. A description of the transformations of European culture, coupled with an analysis of the changes taking place in Polish epistolographic practices in the 17th century and in the beginning of the 18th century, among others, using the example of the Confessions of Jean-Jacques Rousseau.

Keywords: sincerity, modernity, identity, epistolography, history of emotions.

Rozprawa Agaty Sikory jest przedsięwzięciem bardzo szczęśliwie skonceptualizowanym, perfekcyjnie rozwiniętym, świetnie napisanym. […] Dzięki tej przemyślanej, wypracowanej w każdym detalu formule badań kulturoznawczych (i filologicznych) otrzymujemy fascynujący opis narodzin podmiotowości nowoczesnej, wywodzącej etyczne postawy z dwu źródeł: mentalności protestanckiej oraz jej zsekularyzowanych odmian, które złożyły się na uczuciowość sentymentalną.
Z recenzji prof. Grażyny Borkowskiej

Odbywa się w tej rozprawie badanie ponadindywidualnych struktur, rozpoznawania idei i ich ewoluowania […]. Ale ta solidna praca […] nie chce być […] zanadto abstrakcyjna: mówi nie tylko o powstawaniu i ewoluowaniu pojęć, o procesach i ich uwarunkowaniach, ale dyskretnie napomyka o indywidualnych ambicjach, nadziejach, doświadczeniach życiowych, sukcesach, omyłkach i strapieniach.
Z recenzji prof. Józefa Bachórza

Agata Sikora (ur. 1983) – doktor nauk o kulturze. Bada napięcia i sprzeczności porządku nowoczesnego ze szczególnym uwzględnieniem antropologii komunikacji i emocji. Stypendystka Narodowego Centrum Nauki (program „Etiuda”), wyróżniona w konkursie Narodowego Centrum Kultury na najlepszą pracę doktorską z zakresu nauk o kulturze. Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Kulturze i Społeczeństwie”, „Pamiętniku Literackim”, „European Journal of Life Writing” i licznych tomach zbiorowych. Jako krytyczka literacka pisała dla „Nowych Książek”, „Twórczości” i „Dwutygodnika”.