Ludzie i zwierzęta. Pongo. Tom VI – EBOOK

Tom Ludzie i zwierzęta jest ważnym głosem w toczącej się od kilku lat w polskiej nauce debacie o istniejących i nowych sposobach mówienia i myślenia o zwierzętach. Książka przedstawia różne perspektywy, zarówno bardziej tradycyjne, jak i bardziej awangardowe.

Autorzy do współpracy zaprosili przedstawicieli kilku dyscyplin, m.in. socjologii, filozofii, literaturoznawstwa, antropologii, kulturoznawstwa i historii. Szczególnie zależało im na wydobyciu perspektywy historycznej polskich studiów nad zwierzętami, cieszącej się najmniejszą popularnością. Jednocześnie w sposób krytyczny przyglądają się także ujęciom antropocentrycznym – niewątpliwie wciąż dominującym – i propozycjom próbującym przekroczyć antropocentryzm, które dopiero zadamawiają się w polskiej humanistyce.

Gdy dawniej kładliśmy nacisk na odmienność między nami a zwierzętami, dziś, w dążeniu do wykazania ciągłości i w konstruktywistycznym podejściu do granic świata ludzkiego, przeciągamy zwierzęta na naszą stronę, ludzką. […] Próba przenoszenia naszego samorozumienia na rozumienie zwierząt jest równie antropocentryczna jak procedura twardo oddzielająca zwierzęta od ludzi. Tak się jednak składa, że żadnym innym samorozumieniem nie dysponujemy, a dostęp do samorozumienia i rozumienia relacji z nami, jakie mogłyby mieć zwierzęta, również uzyskać możemy jedynie za pośrednictwem własnych narzędzi poznawczych i komunikacyjnych. Filozoficznie rzecz biorąc, sytuacja jest beznadziejna i skazani jesteśmy na antropocentryzm.
Ze wstępu Marty Bucholc

*********

People and animals. Pongo. Volume VI

The book presents various approaches to talking and thinking about animals existng in Polish science, both more traditional and more avant-garde. The authors show the problem from the perspective of sociology, philosophy, literary studies, anthropology, cultural studies and history. They critically scrutinize both the still dominant anthropocentric approaches and proposals that try to transcend anthropocentrism, which are only beginning to settle down in Polish humanities.

Keywords: animals, human-animal relationship, anthropocentrism.

Zobacz inne książki z serii: Pongo »

Patronat:

Marta Kluszczyńska,
Ogród zoologiczny jako miejsce konstruowania Zwierzęcia
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.63-78

Katarzyna Szkaradnik,
„– Co to jest mądry goryl? – Ja”. Ludzki zwierzyniec wobec pytania o osobę
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.50-60

Hanna Jurkowska,
„Bazyliszek prawdziwy, jednorożcowych rogów dwa, zasuszony w całości krokodyl...” Zwierzęce kurioza Hieronima Floriana Radziwiłła
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.233-241

Katarzyna Adamska,
„Chowałem niegdyś sowę...” Figury zwierząt w Estetyce mieszkania Paula Schultze-Naumburga
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.242-251

Justyna Schollenberger,
„I poznali, że są nadzy...” Zagadnienie relacji ludzi i zwierząt w odniesieniu do władzy i wstydu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.146-160

Anna Jastrzębska,
„Pasażer na gapę” obala antropocentryzm, czyli komentarz do komentarza Juliana Barnesa o wpływie Biblii na relacje ludzi i zwierząt
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.122-132

Karolina Wróbel,
„Sieci różnych korespondencji”. Zwierzęta w prozie Olgi Tokarczuk
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.133-145

Katarzyna Wagner,
Choroby zwierząt i sposoby ich zwalczania w Warszawie w latach 1864–1901 w świetle doniesień prasy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.323-329

Adam Repucha,
Ciało ludzko-zwierzęce. O przyległości gatunków w przestrzeniach
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.202-218

Marta Rakoczy,
Człowiek, symbol, pismo. O Cassirerowskich poszukiwaniach istoty człowieczeństwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.37-49

Olga Czeranowska,
Dachowiec a angora z kryształową obróżką, czyli zwierzęta domowe jako element budowania prestiżu współczesnej „klasy próżniaczej”. Na podstawie teorii Thorsteina Veblena
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.252-266

Marzena Kotyczka,
Gołębie ślady w przestrzeni miejskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.190-201

Igor Piotrowski,
Insektoteologia i insektoteologie. O relacjach między Bogiem, ludźmi i owadami w kulturze Zachodu (krótka introdukcja)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.309-322

Dariusz Piechota,
Literatura drugiej połowy XIX wieku w świetle studiów nad zwierzętami (animal studies)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.330-345

Anna Barcz,
Moja przyjaciółka krowa. O niesymbolicznej reprezentacji krowy u Julii Hartwig, Jolanty Brach-Czainy i Marlen Haushofer.
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.107-121

Piotr Morawski,
Niesamowitość i realizm: zwierzęta na misteryjnej scenie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.280-296

Małgorzata Szubartowska,
O dyskursach ludzkiej dominacji w telewizyjnych programach przyrodniczych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.79-87

Ariel Lisowski,
Osiołkowi w żłoby dano, w jeden medal, w drugi siano, czyli o sporcie z udziałem zwierząt słów kilka
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.219-230

Magdalena Dąbrowska,
Siła doświadczenia. Kobiety, ich psy i zmiana paradygmatu relacji człowiek – zwierzę
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.175-189

Karolina Kowalska,
Szekspirowski żywy inwentarz, czyli co czai się po kątach
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.297-308

Marta Bucholc,
Wprowadzenie. O trwałości antropocentryzmu i paradoksach postantropocentrycznych w naukach społecznych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.15-34

Lech Nijakowski,
Zwierzęta i ludzie po apokalipsie. Relacje zwierząt i ludzi w tekstach postapokaliptycznych kultury popularnej jako źródło wiedzy o człowieku i społeczeństwie doby późnej nowoczesności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.88-104

Joanna Jeśman,
Zwierzęta w bio-arcie. Obrona czy atak?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.161-172

Monika Błaśkiewicz,
Żywiciel, wyrafinowany symbol, przedmiot rywalizacji. O znanych i mniej znanych ujęciach roli i pozycji zwierzęcia w polowaniu w starożytnej Grecji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323514176.pp.269-279