Teoria i estetyka awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku

Książka poświęcona refleksji teoretyczno-estetycznej trzech najwybitniejszych przedstawicieli powojennej awangardy: Johna Cage'a, Pierre'a Bouleza i Karlheinza Stockhausena. Przedstawione tutaj ich poglądy na najistotniejsze zagadnienia awangardowej twórczości obrazują – z jednej strony – ich świadomość estetyczną, z drugiej zaś są kluczem do pełnego zrozumienia ich utworów, które zrewolucjonizowały pod wieloma względami tradycyjne wyobrażenie muzyki.

Muzyczna twórczość awangardowa drugiej połowy XX wieku szła w parze z niezwykle bogatą, wielokierunkową refleksją nad muzyką, której przedmiotem stały się tak fundamentalne zakresy, jak twórczość, dzieło i percepcja (przeżycie estetyczne). Ich rozumienie uległo znacznemu, niekiedy całkowitemu, przewartościowaniu w porównaniu z zasadami zakorzenionymi w tradycji klasyczno-romantycznej.

******

Theory and aesthetics of the musical avant-garde of the second half of the 20th century

The book is devoted to the theoretical and aesthetic reflections of the three most eminent representatives of the musical avant-garde of the 1950s: John Cage, Pierre Boulez and Karlheinz Stockhausen. Based on their opinions, programmes and declarations, the author reconstructs the aesthetics of new music, in particular the views on works, artistic activities and perception. He presents the aesthetic awareness of Cage, Boulez and Stockhausen. The author analyses the concept of “musical avant-garde” in historical perspective.

Keywords: aesthetics, musical avant-garde, new music, contemporary music, musical theory, musical practice musical aesthetics

Zbigniew Skowron – od 1999 roku profesor Uniwersytetu Warszawskiego, związany z Instytutem Muzykologii UW. Jego zainteresowania naukowe obejmują dzieje nowożytnej myśli o muzyce, estetyczne aspekty twórczości muzycznej drugiej połowy XX wieku, twórczość Witolda Lutosławskiego oraz biografistykę i epistolografię chopinowską. Od 2001 roku opracowuje – wraz z Zofią Helman i Hanną Wróblewską-Straus – krytyczno-źródłowe wydanie Korespondencji Fryderyka Chopina, którego pierwszy tom (listy z lat 1816–1831) ukazał się w 2009 roku nakładem Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego.

Autor m.in. książek: Nowa muzyka amerykańska (Kraków 1995), Myśl muzyczna Jeana-Jacques'a Rousseau (Warszawa 2010). Redaktor zbiorów: Styl i estetyka twórczości Witolda Lutosławskiego (Kraków 2000), Lutosławski Studies (Oxford 2001), Lutosławski on Music (Lanham 2007), Witold Lutosławski. Zapiski (Warszawa 2008), Witold Lutosławski. 0 muzyce. Pisma i wypowiedzi (Gdańsk 2011).