Aztecka układanka. Szesnastowieczny rękopis ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej

Książka ta za pośrednictwem indiańskiego rękopisu pozwala zajrzeć do azteckiego domu i poznać losy zwykłych rodzin zmagających się ze skutkami hiszpańskiego podboju. To opowieść o niezwykłym rękopisie, który połączył losy dawnych Azteków ze współczesną historią Polski. Około 1540 roku na ziemiach należących do don Hernána Cortésa indiańscy skrybowie wykonali spis ludności, który jest obecnie jednym z najstarszych znanych źródeł w języku nahuatl. Zawarli w nim unikatową wiedzę na temat życia Indian we wczesnokolonialnej Nowej Hiszpanii. W ciągu kolejnych stuleci dokument uległ podziałowi: część zaginęła, a jeden z fragmentów, wywieziony przez Niemców z bombardowanego Berlina, trafił do Biblioteki Jagiellońskiej.

Julia Madajczak, Katarzyna Granicka, Szymon Gruda, Monika Jaglarz i José Luis de Rojas z jednej strony prezentują fascynującą historię kolekcji pochodzącej z byłej Pruskiej Biblioteki Państwowej w Berlinie i stanowiącej jej część kolekcji amerykańskiej, z drugiej zaś dostarczają czytelnikowi wysokiej jakości edycję krytyczną źródła w języku nahuatl wraz z narzędziami do samodzielnego tłumaczenia i interpretacji jego treści.

*****

Aztec Puzzle. A Sixteenth-Century Manuscript from the Jagiellonian Library Collection

A team of specialists prepared a critical edition of the oldest census in the Nahuatl language, complementing the text with the tools for independent translation and interpretation of its content. This book is the first publication of this sixteenth-century Aztec manuscript, which for centuries was almost “invisible” to scientists. One of the most valuable features of the Tepoztlan census is that it creates the opportunity to look into the homes of ordinary people.

Keywords: census, Mesoamerican manuscript, Aztec manuscript, Tepoztlan.

To pierwsza taka próba w całej polskiej literaturze naukowej. Należy wziąć pod uwagę fakt, że także w popularnonaukowej literaturze świata zajmującej się źródłami pisanymi w językach indiańskich, takich dwujęzycznych wydań nie ma. Są oczywiście wydania ściśle naukowe, przedstawiające oryginał i tłumaczenie wraz z komentarzami, ale wówczas bez wprowadzenia czytelnika w język i cywilizację autorów źródła.
Z recenzji prof. Jana Szemińskiego

Ambitnego zadania opracowania nahuatlańskiego manuskryptu podjął się kompetentny zespół specjalistów z różnych dziedzin (epigrafiki, filologii, etnohistorii, archiwistyki), dzięki czemu teksty poszczególnych rozdziałów wprowadzających w lekturę manuskryptu zostały rzetelnie opracowane.
Z recenzji prof. Aleksandra Posern-Zielińskiego

Dr Julia Madajczak – prowadzi badania nad kulturą i językiem Indian Nahua (Azteków) na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. W poszukiwaniu źródeł historycznych podróżuje do archiwów i bibliotek Meksyku, Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. Beneficjentka grantów i stypendiów Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Narodowego Centrum Nauki oraz John Carter Brown Library w Stanach Zjednoczonych. Współautorka dwóch książek, opublikowała również kilkanaście artykułów naukowych i rozdziałów w monografiach wieloautorskich.

Dr Szymon Gruda – absolwent filologii polskiej (specjalność literaturoznawczo-językoznawcza) na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszwskiego. Pracę doktorską obronił na Wydziale „Artes Liberales” UW, stypendysta Fundación de Investigación de la Universidad de Sevilla. Jego zainteresowania naukowe to kontakt językowy i kulturowy między Starym a Nowym Światem, literatura i kultura europejskiego renesansu, literatura i kultura szesnastowiecznej Nowej Hiszpanii, język, literatura i kultura ludu Nahua w epoce prekolonialnej i kolonialnej.

José Luis De Rojas, https://orcid.org/
Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
Aztekowie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.25-44

Monika Jaglarz, https://orcid.org/0000-0001-6436-9163
Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
Berlinka
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.15-24

Szymon Gruda, https://orcid.org/0000-0002-9999-197X
Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
Lektura dokumentu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.79-92

Katarzyna Granicka, https://orcid.org/0000-0002-1325-4945
Szymon Gruda, https://orcid.org/0000-0002-9999-197X
Nahuatl
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.69-78

Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
Katarzyna Granicka, https://orcid.org/0000-0002-1325-4945
Szymon Gruda, https://orcid.org/0000-0002-9999-197X
Monika Jaglarz, https://orcid.org/0000-0001-6436-9163
José Luis De Rojas, https://orcid.org/
Rękopis
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.45-68

Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
José Luis De Rojas, https://orcid.org/
Transkrypcja i tłumaczenie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.93-252

Julia Madajczak, https://orcid.org/0000-0002-6309-2243
Wstęp
https://doi.org/10.31338/uw.9788323548843.pp.11-14