Dwaj szlachetni krewniacy (PDF)

Dwaj szlachetni krewniacy to ostatnia sztuka Shakespeare’a, napisana w 1613 roku we współpracy z Johnem Fletcherem i wydana po śmierci obu dramaturgów, w 1634 roku Edycja oferuje mocny, płynny i precyzyjny przekład Piotra Kamińskiego, obudowany wnikliwym wstępem i komentarzem Anny Cetery-Włodarczyk – z omówieniem jakubińskich i współczesnych kontekstów interpretacyjnych, źródeł literackich i okoliczności powstania dramatu, a także zagadnień związanych z redakcją oryginału i przekładu. Ważna propozycja dla polskiego kanonu szekspirowskiego oraz pierwsze kompleksowe wprowadzenie do problematyki współpracy dramaturgów i późnego stylu Shakespeare’a.

Dziwna jest historia każdego z trzech dramatów – Cardenia, Henryka VIII i Dwóch szlachetnych krewniaków – które Fletcher napisał do spółki z ustępującym dramaturgiem Trupy Królewskiej. O ile osnuty na wątkach zapożyczonych z Don Kichota Cervantesa Cardenio to sztuka zaginiona, Henryk VIII okazał się sztuką feralną, ponieważ od racy wystrzelonej podczas przedstawienia tego właśnie dramatu, 29 czerwca 1613 roku, zajął się ogniem teatr The Globe. Nie wiemy, czy już wtedy Shakespeare i Fletcher planowali napisanie razem Dwóch szlachetnych krewniaków. Nie ulega jednak wątpliwości, że w połowie 1613 roku poszedł z dymem cały dotychczasowy świat Shakespeare’a jako aktora i dramaturga. I choć szczęśliwie obyło się bez ofiar, spłonęło „trochę drewna i słomy, kilka porzuconych w pośpiechu płaszczy i zajęły się tylko jedne pludry”, Trupa stanęła na rozdrożu.
Ze Wstępu Anny Cetery-Włodarczyk

******

The Two Noble Kinsmen

The Two Noble Kinsmen is Shakespeare’s last play, written in 1613 in collaboration with John Fletcher and printed in 1634. This edition features an evocative, fluent and precise translation by Piotr Kamiński, accompanied by insightful critical essay by Anna Cetera-Włodarczyk. The preface and commentary elucidate Jacobean and contemporary interpretative perspectives, explore the play’s literary sources and origins, and shed light on the textual complexities of the original and its translation. The volume contributes to the Polish Shakespeare canon and offers the first comprehensive introduction to the playwrights’ collaboration and Shakespeare’s late style.

Keywords: William Shakespeare, John Fletcher, Shakespeare translations, critical edition, The Two Noble Kinsmen.

Dwaj szlachetni krewniacy to radość dla czytelnika – otrzymuje polski przekład sztuki, której Mistrz ze Stratfordu jest tylko i aż współautorem. Z jednej strony – niemal komediowa lekkość Johna Fletchera, z drugiej – psychologiczne studium postaci, do jakiego przyzwyczaił nas Szekspir. Wielkie wyzwanie dla tłumacza, któremu Piotr Kamiński sprostał, znakomicie oddając różnice stylów dwóch autorów. Komentarz Anny Cetery-Włodarczyk doskonale, ale i przystępnie, wprowadza w barwny świat University Wits, poetów i dramaturgów uwikłanych w historyczne wydarzenia epoki. A przełom XVI i XVII wieku otworzył drzwi do nowoczesności: kończył się świat renesansowej symetrii i harmonijnego ładu, zaczynał barokowy labirynt perspektyw, subtelnych i skomplikowanych metafor, filozoficznych medytacji spod znaku Saturna.
Prof. dr hab. Tadeusz Sławek

Wystawiam najwyższą możliwą ocenę kompetencjom autora przekładu i autorce opracowania redakcyjnego. […] Otrzymujemy przekład, który oddaje wszelkie cechy charakterystyczne oryginału, sugeruje historyczny wymiar dramatu i jednocześnie nie stanowi bariery językowej dla współczesnego odbiorcy. […] Opracowanie Anny Cetery-Włodarczyk jest celnym całościowym ujęciem złożonej tematyki niezbędnej w zrozumieniu i właściwym przyjęciu dramatu przez polskich odbiorców, całość o dużym potencjale poznawczym i stanowiącym poważny wkład w rozwój polskiej szekspirologii harmonijnie współgra z przekładem Piotra Kamińskiego.
Prof. dr hab. Marta Gibińska

Dwóch szlachetnych krewniaków czyta się jednym tchem. […] Decyzja o tłumaczeniu dramatu i włączeniu go do serii Wydawnictwa jest pionierskim i potrzebnym działaniem, mającym na celu odzyskanie niezwykle ciekawego tekstu o fenomenalnym potencjale dramatycznym dla współczesnych czytelniczek i czytelników. […] I przekład i jego opracowanie są wybitne i świadczą o wysokich kompetencjach, wielkim talencie i niezwykłej pasji tłumacza i redaktorki.
Dr hab. Magdalena Cieślak, prof. UŁ

Dr hab. Anna Cetera-Włodarczyk, prof. ucz. – szekspirolożka w Instytucie Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu przekładu literackiego i interpretacji dramaturgii szekspirowskiej, m.in. monografii Enter Lear. The Translator's Part in Performance (WUW 2008) i Smak morwy: u źródeł recepcji przekładów Szekspira w Polsce (WUW 2009), a także szeregu artykułów poświęconych recepcji i semiotyce dramatu. Od 2008 roku współpracuje z Piotrem Kamińskim, redagując serię nowych przekładów Shakespeare’a. W latach 2014–2024 kierowała dwoma projektami badawczymi Narodowego Centrum Nauki, w wyniku których powstało cyfrowe repozytorium przekładów Polski Szekspir UW.

Piotr Kamiński – tłumacz literatury angielskiej i francuskiej, znawca opery. Autor m.in. monumentalnego przewodnika Mille et un opéras (Librairie Artheme Fayard 2003, wyd. pol. Tysiąc i jedna opera, 2008). Jego przekłady Shakespeare’a wystawiano w Teatrze Narodowym (Ryszard II, 2009, Opowieść zimowa, 2017), Teatrze Polskim w Warszawie (Wieczór Trzech Króli, 2011, Burza, 2012, Henryk IV. Część 1, 2024) i Teatrze Dramatycznym w Warszawie (Kupiec wenecki, 2014, Miarka za miarkę, 2016, Hamlet, 2019 i Król Lear, 2021). W 2013 roku uhonorowany za tłumaczenia Shakespeare’a nagrodą ZAiKS-u.